باید اعتراف کنیم که تاکنون حق مطلب، با استفاده از ابزار هنر، در روایت سوم خرداد، که از یک سو نماد معجزه دفاع مقدس و از سوی دیگر نماد ایثار و فداکاری ملی است، ادا نشده است. اگر دفاع‌مقدس به‌تعبیر زیبای رهبر حکیم انقلاب اسلامی یک گنج است، قصه خرمشهر، هم در دوره مقاومت ٣۶روزه، و هم در حماسه بزرگ و ماندگار آزاد شدنش در سوم خرداد، بخش ناب، مهم و ارزشمند این گنج بی‌نظیر است. خرمشهر که در جنگ تحمیلی به خونین‌شهر تبدیل شد، هم در دوره مقاومت مردمی قبل از اشغال و هم در مقطع رهايي از دست متجاوز، نقش تعیین‌کننده‌ای در دفاع‌مقدس ملت ایران دارد. جنگ به‌ظاهر جنگ عراق علیه کشور ما بود؛ اما این جنگ به‌استناد مدارک و شواهد فراوان، یک جنگ‌جهانی با مشارکت تمام قدرت‌های شیطانی غرب و شرق، علیه ملت مظلوم و مقتدر ایران بود.
پس از اشغال خرمشهر و توقف پیشروی‌های ارتش بعث و آغاز عملیات‌های سپاه اسلام برای آزادسازی مناطق اشغال‌شده و بیرون‌راندن متجاوزان از خاک ایران، عراق و حامیان عراق در جنگ، متوجه این معنا شدند که این جنگ، نه‌تنها با شکست تحقیرآمیز ایرانی‌ها و سقوط جمهوری اسلامی و تجزیه ایران پایان نخواهد یافت؛ بلکه روزی عراق باید سر میز مذاکره با جمهوری اسلامی، به جنگ پایان دهد. بر همین اساس بود که رژيم بعث عراق، برای داشتن برگ‌برنده پای میز مذاکره، خرمشهر را به یک قلعه تسخیر‌ناپذیر از نظر نظامی تبدیل کرد. صدام آنچنان به نگه‌داشت خرمشهر از نظر نظامی اطمینان داشت که با آشکارشدن طرح‌های ایران برای آزادسازی این شهر، با صراحت اعلام کرد «اگر ایرانی‌ها بتوانند خرمشهر را پس بگیرند، من کلید بصره را به آنان خواهم داد!» این حرف صدام، نه یک عملیات روانی برای مرعوب‌سازی و منصرف‌کردن رزمندگان اسلام از انجام عملیات، بلکه باوری بود که با توجه به استعداد نیروی انسانی و تجهیزات نظامی مستقر در خرمشهر پیدا کرده بود. در چنین فضا و شرایطی بود که عملیات بیت‌المقدس با هدف آزادسازی خرمشهر در اردیبهشت سال١٣۶١ طراحی و آغاز شد و در نهایت خرمشهر پس از ١٩ماه اشغال، در روز سوم خرداد آزاد گردید.
فتح خرمشهر، نه‌تنها ارتش بعث عراق را، بلکه همه ارتش‌های دنیا و کارشناسان نظامی و سیاسی مطلع از شرایط را غافلگیر و متحیر ساخت؛ چراکه رزمندگان اسلام از نظر آنان، موفق شدند یک کار غیرممکن را ممکن کنند. آزادسازی خرمشهر معادله جنگ را به‌طورکلی به نفع ایران تغییر داد. واقعیت این است که آزادسازی خرمشهر، یک امر عادی نبود؛ واقعیت همان است که حضرت امام خمینی فرموند «خرمشهر را خدا آزاد کرد.» این عبارت امام، باور تک‌تک رزمندگان اسلام بود. رزمندگان اسلام و خصوصا فرماندهان مطلع از شرایط و موانع اطراف شهر، به‌خوبی می‌دانستند که بدون نصرت الهی و امدادهای غیبی، آزادی خرمشهر، غیرممکن است. بنابراین فرماندهان جنگ و طراحان عملیات بیت‌المقدس، با اعتقاد و اعتماد به نصرت خداوند دست به این کار بزرگ محیرالعقول زدند. آنان خود را مجاهد فی سبیل الله دانسته و معتقد بودند که مصداق این سخن خداوند در قرآن کریم هستند «والذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا»
این واقعیت‌ها و حقایق را، باید با ابزار نوین و علم هنر، برای نسل جوان به گونه‌ای باورپذیر، تبیین و روایت نمود. باید این نگاه را در جامعه پررنگ کرد که سوم خرداد یک روز عادی نیست. سوم خرداد، سالروز یک حماسه بزرگ در تاریخ ملت ایران و نقطه عطفی در دفاع‌مقدس و نماد معجزه در یک نبرد نابرابر است. سوم خرداد و آزادسازی خرمشهر، تبلور ایمان، اخلاص، ایثار و فداکاری ملی است. خرمشهر با یک نبرد علوی و روحیه عاشورايی تحت فرماندهی ولایت فقیه آزاد شد. تا زمانی که این روحیه و فرهنگ مقاومت عاشورایی در کشور حاکم باشد، از هیچ تهدید دشمن خارجی نباید ترسید.
نویسنده: زهرا عابدی
