منو
ثبت نام ورود
ثبت نام ورود
۰۲۱-۷۷۹۸۲۸۰۸
info@jannatefakkeh.com
  1. صفحه نخست
  2. مقالات اختصاصی
  3. كنار حاج‌قاسم

كنار حاج‌قاسم

كنار حاج‌قاسم

كنار حاج‌قاسم

جزئیات

مصاحبه با پدر و مادر شهید اصغر پاشاپور

11 خرداد 1399
روایت پدرشهید حاج اصغر پاشاپور
سرم پایین بود و هرچی بزرگ‌ترها می‌گفتند، لب از لب باز نمی‌کردم. اولین‌بار نبود که می‌آمدم توی خانه کاهگلی آقاسیدعلی، اما این‌بار با همیشه فرق داشت. قرار بود زمان عروسی‌ام با دختر آقاسید را توی تقویم ببینند. سیدعلی بزرگ آبادی بود و هیچ‌ کس روی حرفش حرف نمی‌زد. صاحب اجاق هم بود. هر کس بچه‌دار نمی‌شد یا مریض داشت، دست به دامن این خانه می‌شد. حتی از آبادی‌های خیلی دور.
حوریه‌سادات تک‌دختر آقاسیدعلی را وقتی کم‌‌سن ‌و سال‌تر بود دیده بودم. نوه عمه‌ام بود و ۹ سال کوچک‌تر از من. وقتی خاله‌مریم حرف حوریه‌سادات را پیش کشید، هیچ‌ کس توی خانه ما نه نیاورد. به یک هفته نکشید که بزرگ‌ترها قرار و مدار خواستگاری را هم گذاشتند.
سرم را بالا آوردم و به تقویم توی دست سیدعلی نگاهی انداختم. آقاسید یک روز را معلوم کرد و به بقیه گفت. بزرگ‌ترها همه قبول کردند و صلوات بلندی فرستادند.
زودتر از آن‌چه فکر می‌کردم، بساط عروسی‌مان راه افتاد. همشهری بودیم. هردومان توی بیجارِ کردستان به دنیا آمده بودیم، اما آبادی‌هاي‌مان با هم فاصله داشت. دست حوریه‌سادات را گرفتم و آوردم توی یکی از اتاق‌های خانه پدرم. صبح‌ها با برادرهایم می‌رفتیم سرِ زمین کشاورزی پدرمان و غروب‌ها خسته برمی‌گشتیم خانه. زن‌ها هم کارهای خانه را می‌کردند. حوریه‌سادات به مادرم توی فرش‌بافی و مَشک‌زنی کمک می‌کرد. بعضی روزها هم تمام اتاق‌های دورتادور خانه را جارو مي‌زد. با این که می‌دانستم توی خانه پدرش هیچ‌کدام از این کارها را نمی‌کرده و نوکرشان کمک‌دست مادرش بوده، اما خودش راضی بود و گله یا شکایتی نمی‌کرد. توی فرش‌بافی استعداد هم داشت. رج‌هایی که می‌بافت یک‌دست و مرتب بود. آن‌قدر که هر کس می‌دید خیال می‌کرد بافنده ماهری آن‌ها را بافته.
***
سه سال از شروع زندگی‌مان گذشته بود که یک‌ روز سربازی از طرف سپاه دانش برای آموزش آمد توی روستای‌مان. ماه محرم سال ۴۱ بود. بعد از نماز توی مسجد روستا سینه‌زنی داشتیم. من باسواد بودم و چندتایی کتاب درباره عاشورا خوانده بودم. دلم می‌خواست درباره قیام امام‌حسین(ع) با مردم حرف بزنم. بعد از سینه‌زنی برای مردم سخنرانی کردم. همان سرباز به پاسگاه گزارش کرد و صبح فردا فرستادند دنبالم. رئیس پاسگاه از اقوام پدرم بود. سربسته حالی‌ام کرد که اگر از آن روستا و آن شهر نروم، دستگیرم می‌کنند و معلوم نیست تا کی باید توی زندان بمانم. بی‌آن که وسایلی برداریم، حوریه‌سادات را بردم خانه پدرش و جریان را برای آقاسیدعلی گفتم. روحیه‌اش را می‌شناختم. شبیه من فکر می‌کرد. پشتم درآمد و خیالم را راحت کرد که کار درستی کرده‌ام. از کردستان آمدم بیرون و راهی همدان شدم. یک ‌ماه بنایی کردم و با حقوق کمی که گرفتم یکی دو دست رختخواب و یک چراغ والور کوچک خریدم و بردم خانه آقاسید. نمی‌توانستیم برگردیم خانه پدرم. خانه سیدعلی هم نمی‌خواستیم بمانیم. دل‌مان می‌خواست مستقل بشویم. توی همان روستا یکی از اتاق‌های خانه خاله‌مریم را اجاره کردیم و برای یک ‌سال ماندگار شدیم.
***
اولین پسرمان که به دنیا آمد من رفتم تهران. دنبال کار می‌گشتم و با سابقه‌ای که پیدا کرده بودم، نمی‌توانستم توی شهر خودمان کار کنم. یکی از اقوام‌مان برای من و برادر حوریه‌سادات‌ حاج‌عباد، توی کارخانه روغن‌نباتی شاه‌پسند کار پیدا کرد. من شدم پِرِس‌کار قسمت قوطی‌سازی کارخانه و حاج‌عباد توی بخش کارتن‌سازی مشغول شد. حاج‌عباد قبلا پیش ملاعلی‌همدانی درس می‌خواند، اما وقتی افتادند دنبال روحانی‌ها و یکی‌یکی دستگیرشان کردند، درسش را ول کرد و آمد تهران تا به ‌دور از چشم همه به کارهایش برسد. رساله امام خمینی(ره) را اولین‌بار دست او دیدم.
بعد از سه ‌ماه یک اتاق ۱۲ متری توی میدان هروی اجاره کردم و فرستادم دنبال حوریه‌سادات و پسرم که بیایند تهران. حاج‌عباد هم پیش ما زندگی می‌کرد. آب‌ها که از آسیاب افتاد، حاج‌عباد برگشت سر درسش، اما من تازه امام را پیدا کرده بودم. ماه رمضان بود که رفتم مسجد سیدعزیزالله و هر طوری بود رساله‌اش را گير آوردم.
توی کارخانه، سر مسئله‌ای بین کارگرها اختلاف افتاده بود. فتوای آقای شریعتمداری و امام با هم فرق داشت. رساله‌ای را که خریده بودم بردم توی کارخانه و نظر امام را نشان‌شان دادم. یک ماه نگذشته بود که به بهانه تعدیل نیرو حکم اخراجم را دستم دادند.
با همه پولی که از حقوق من و فرش‌بافی حوریه‌سادات پس‌انداز کرده بودیم، یک تکه‌ زمین کوچک توی جنوب شهر خریدیم. به سلیقه خودمان یک اتاق وسط زمین ساختیم و با دیواری، اتاق را نصف کردیم. یک طرف اتاق بساط زندگی‌مان را چیدیم و طرف دیگر شد کارگاه کوچک کارتن‌سازی.
***
ماه‌های قبل از انقلاب بود و تظاهرات و اعتراض مردم اوج گرفته بود. یک دختر و یک پسرِ دیگر به خانواده ما اضافه شده بودند. با حوریه‌سادات و بچه‌ها توی بیش‌تر راهپیمایی‌ها شرکت می‌کردیم. دل‌مان نمی‌خواست از هیچ‌کدام از برنامه‌ها جا بمانیم. توی محل، همه این را می‌دانستند. یک ‌روز که از راهپيمايي‌ برگشتیم، با مغازه سوخته‌مان روبه‌رو شدیم. کارتن‌ها و جعبه‌هایی که سفارش ساخت‌شان را داشتم، همه سوخته بودند. آتش حتی به خانه‌مان هم رسیده بود و چندتایی از وسایل‌مان آتش گرفته بود. بساط کارتن‌سازی را به هر زحمتی که بود دوباره راه انداختم.شهید حاج اصغر پاشاپر همراه با پدر و مادرشان
***
هفدهم شهریور سال ۵۷ بود و ماه رمضان. توی محله یک هیات داشتیم که من مسئولش بودم. آن‌ روز بیش‌تر مردها توی هیات دور هم جمع شده بودند. نوار صحبت‌های امام خمینی(ره) را برای‌شان گذاشتم. چند دقیقه‌ای نگذشته بود که هیات خالی شد و جز من و پسرم هیچ‌ کس باقی نماند. نیم ساعت بعد فهمیدیم که یک راهپیمایی سراسری توی شهر راه افتاده. به میدان ژاله نرسیده بودیم که خبر رسيد مردم را به رگبار بسته‌اند. اعتراض مردم بالا گرفت و سربازها هرطور که بود همه را متفرق کردند.
***
نزدیکِ آمدن امام بود. از منطقه‌ای که ما زندگی می‌کردیم، يك گروه ۷۰ نفره مامور استقبال و محافظت از جان امام خمینی(ره) شدیم. من و یک نفر دیگر انتخاب شدیم براي سرپرستي اين ۷۰ نفر. به‌مان گفتند برویم خانه و وصیت‌نامه‌هاي‌مان را بنویسیم و برگردیم. آمدم خانه و وصیت کردم و خانه و بچه‌ها را سپردم دست حوریه‌سادات که همیشه همراهی‌ام می‌کرد. نزدیک رفتن بود. هرچه منتظر نفر دوم شدم نیامد که نیامد. تنهایی برگشتم و گروه را تحویل گرفتم و شدم سرپرست‌شان. یک گروه مردمی مخفی تشکیل داده بودیم، اما برای این که همدیگر را پیدا کنیم، یک تکه روبان سرخ رنگ به جیب داخلی کُت‌مان دوخته بودیم. سرتاسر خیابان شهید رجایی را سپرده بودند به ما. امام که آمد، دل‌مان مي‌خواست مثل بقیه مردم برویم استقبالش و ببینیمش. مثل حوریه‌سادات که می‌دانستم با بچه‌ها برای دیدن امام آمده، اما نمی‌توانستیم امانتی را که به‌مان سپرده شده بود ول کنیم و برویم.
***
یک سال از انقلاب می‌گذشت. جمعیت ساکنان محله بیش‌تر شده بود، اما هنوز خیلی از خیابان‌ها و کوچه‌ها آسفالت درست و حسابی نداشتند و مردم برای رفت و آمد به دردسر می‌افتادند و  بچه‌ها نمی‌توانستند بازی کنند. بعضی‌ خانه‌ها هم برق و آب نداشتند. نمی‌توانستم بی‌قيد باشم. کمبودهای قبل از انقلاب تازه خودش را نشان می‌داد. کارها زیاد بود و توی هر محل یکی باید می‌افتاد دنبال این کارها. بلد بودم چطور از پسش بربیایم. پی‌اش را گرفتم و هماهنگي‌های آسفالت کردن کوچه‌ها را انجام دادم. فقط مانده بود وسایل را تحویل بگیرم. بعد از برگشت هم باید حوریه‌سادات را مي‌بردم بیمارستان. آن سال ما منتظر به دنیا آمدن سومین پسرمان بودیم.
 شهید حاج اصغر پاشاپور همراه مادرشان
روایت مادر
درد توی تمام تنم پیچیده بود. حاج عزیز خانه نبود و من با بچه‌ها تنها بودم. رفته بود کسی را بیاورد که کوچه‌ها را آسفالت کند. بیش‌تر وقت‌ها می‌رفت دنبال این‌جور کارها. ناراضی نبودم. خودم هم دلم می‌خواست اگر کاری از دستم بربیاید کمکش کنم، اما با این بار شیشه‌ای که داشتم نمی‌توانستم قدم از قدم بردارم. پاهایم درد داشتند. باد کرده بودند و توی کفش‌ نمی‌رفتند. هرچقدر حاج‌عزیز توی خانه نبود، به جایش همسایه‌ها حواس‌شان به‌ام بود. می‌دانستند مرد خانه‌ام پی انجام کارهای محله‌مان می‌رود.
آن‌قدر دردم گرفته بود که حتی نمی‌توانستم آب دست بچه‌ها بدهم. چشمم به در بود. نمی‌خواستم تا قبل از این که حاج‌عزیز برگردد بروم بیمارستان، اما این درد، ناغافل به جانم افتاده بود و خیال آرام شدن نداشت. زنگ در را که زدند دلم گرم شد که حتما شوهرم برگشته، اما صدیقه‌خانم بود، همسایه دو خانه آن‌طرف‌تر. رنگ و رویم را که دید، دودستی کوبید توی سرش. یکی از بچه‌ها را فرستاد دنبال خانم زاهدی که بیاید خانه‌مان. یک ماشین کرایه کردند. زیر بغلم را گرفتند و راهی شدیم طرف بیمارستان. پای‌مان را توی اورژانس نگذاشته بودیم که پرستار با اشاره دکتر، یک‌راست بردم توی اتاق عمل تا پسری را که منتظرش بودم به دنیا بیاورد.
***
چشم‌هایم را که باز کردم، نگاهم افتاد به هم‌اتاقی‌هایم. هرکدام روی تختی دراز کشیده بودند و نوزاد کوچکی توی بغل‌شان بود. پرستار تا چشمش به من افتاد، با نوزادی آمد توی اتاق و رو به من گفت: «بیا! این پسرِ لاغرمردنی‌تو بگیر.» بعد آرام توی گوشم گفت: «ماشاءالله به گل‌پسرت. شش کیلو وزنشه! روشو کنار نزن که یه وقت چشم نخوره. ان‌شاءالله خیرشو ببیني.»
تو دلم قند آب می‌شد وقتی به گونه‌های سرخ و موها و ابروهای بورِ پسرم نگاه می‌کردم. اسمش را قبلا انتخاب کرده بودیم، توی روضه‌های حضرت علی‌اصغر.
بعد از ظهر بود و از بیمارستان برگشته بودیم که حاج‌عزیز آمد خانه. چشمش که به اصغر کوچک‌مان افتاد، گل از گلش شکفت. توی خانه گاز نداشتیم. یک آتش درست کرد و بساط قیمه راه انداخت تا به‌خاطر به ‌دنیا آمدن پسرمان همه محله را دعوت کند.
***
اصغر که روزبه‌روز بزرگ‌تر می‌شد، قد و قواره‌اش بیش‌تر به چشم می‌آمد. با هم‌سن و سال‌هایش که بازی می‌کرد، یک سر و گردن از همه‌شان بلندتر بود. نگاهش که می‌کردم، تو دلم مدام برایش صلوات می‌فرستادم. با قد کشیدنش دلم را بیش‌تر می‌برد و بیش‌تر نگرانش می‌شدم. اغلب اوقات لباس کتان تنش می‌کردم که به چشم نیاید. از طرفی می‌ترسیدم پوست لطیفش آزرده شود.
هنوز کلاس اول نرفته بود که برای خودش بساط باقلوافروشی راه انداخت. دعوایش کردم. دلم نمی‌خواست حالا که حاج‌عزیز رفته جبهه کسی خیال کند آن‌قدر کم ‌و کسر داریم که بچه‌ها رفته‌اند سرِ کار. نه این که کم ‌و کسر نداشته باشيم، اما نمی‌گذاشتم خم به ابروی بچه‌ها بیاید. چیزهای زیادی از قالی‌بافی یادم مانده بود. کنار قالي‌‌بافی، برای رزمنده‌ها هم کمک جمع می‌کردم. حیاط خانه‌مان را گذاشته بودیم برای پخت مربا و دوختن لباس زیر برای رزمنده‌هايي که توی جبهه بودند.
دعوايش كردم، اما اصغر گوشش بدهکار نبود. قول داد بساطش را جایی پهن کند که توی چشم همسایه‌ها نباشد. پول‌ همه باقلواهایی را که مي‌فروخت جمع می‌کرد و برای خواهر و برادرهایش هدیه می‌خرید. عروسک یا ماشینی که دل‌شان می‌خواست.
مدرسه که رفت، نگذاشتم دنبال این کارها برود. هرچند گاهی حریفش نمی‌شدم و تابستان‌ها با برادرهایش می‌رفتند سراغ بساط کردن. بعضی وقت‌ها هم با من می‌آمد مسجد و می‌رفت پشت بلندگو و مکبر می‌شد. بعد که برمی‌گشتیم خانه، چادرم را روی دوشش می‌انداخت و روسری‌ام را می پیچید دور سرش و می‌ایستاد به نماز. به هرکدام از خواهر برادرها هم یکی از خوراکی‌هایش را می‌داد و بچه‌ها قطار می‌شدند پشت سرش.
***
راه خانه تا مدرسه دور بود. با همسایه‌ها پول جمع کردیم و برای بچه‌هاي‌مان سرویس گرفتیم. اصغر صبح‌ها زودتر از همه راهی می‌شد و بعد از مدرسه دیرتر از همه برمی‌گشت. پیگیر شدم که چرا با بقیه نمی‌رود و برنمی‌گردد. فهمیدم جایش را توی سرویس داده به یکی از بچه‌های کوچک و کم‌‌بُنیه محل که پدرش را به تازگی از دست داده و مادرش پول گرفتن سرویس ندارد. تشویقش کردم. راه را که باز دید، رفت پی همین کارها.
عید همان سال برای او و برادرهایش سه جفت کفش نو خریدیم تا توی سال جدید کفش نو بپوشند، اما هیچ ‌وقت کفش‌ها را توی پای‌شان ندیديم. پاپیچ که می‌شدم فقط می‌خندیدند و از گفتن طفره می‌رفتند. عاقبت هم نفهمیدم کفش‌ها قسمت کدام ‌‌یک از بچه‌های فقیر محله شد.
***
توی مدرسه درسش بد نبود، اما سرش گرم بود به پرچم زدن و تمرین با گروه سرود و تئاتر. کلافه‌ام کرده بود. یک روز چادرم را سرم کردم و رفتم پیش مدیر مدرسه به شکایت. نمی‌خواستم به‌خاطر اين کارها از درس خواندن بماند. مدیر راضي‌ام کرد که اصغر آن قدر با جَنَم است که به درس‌هایش هم می‌رسد. آن سال آن‌قدر چسبید به این کارها که تجدید آورد. درس‌ها را دوباره خواند و تابستان قبول شد که اجازه بدهم برود توی گروه سرود بسیجِ مسجد. با بچه‌های بسیج یک گروه سرود راه انداخته بودند و توی جشن‌ها و مراسم‌ مسجد سرود می‌خواندند.
***
راهنمایی‌اش که تمام شد با برادر کوچک‌ترش رفتند هنرستان کشاورزی. سال اولِ هنرستان را که خواند، دلش می خواست برود توی سپاه. مخالفتی نداشتم. وارد سپاه شد تا همان‌جا درسش را ادامه بدهد. اوایل، روزها می‌رفت و شب‌ها برمی‌گشت خانه، اما چند ماه که گذشت رفت آموزشی. از آموزشی که برگشت، اخلاقش عوض شده بود. هیچ ‌وقت اهل گفتن کارهایش نبود، اما حس می‌کردم خیلی تودارتر شده. هرچه از او درباره شرایط کار و دوره آموزشی‌‌اش مي‌پرسیدم، از جواب دادن شانه خالی مي‌کرد. می‌گفت خوش می‌گذرد و جای خیلی خوبی هستند، اما می‌دانستم به‌شان سخت می‌گذرد. لاغر شده بود و پای چشم‌‌هایش گود افتاده بود.
***شهید حاج اصغر پاشاپور همراه فرزند
چند سال گذشته بود و اصغر به جوانی رسیده بود. قد و بالایش را که می‌دیدم دلم غنج می‌رفت. آرزو داشتم او را توی لباس دامادی ببینم ولي نمی‌دانستم حرف دلش چیست. اهل گفتن این‌جور حرف‌ها نبود. اگر چیزی هم توی دلش بود، رویش نمی‌شد به زبان بیاورد.
شده بود مسئول آموزش. توی برگشت از یکی از دوره‌های آموزشی، یک عکس نشانم داد. عکس را که دیدم خشکم زد. دختری چادر سفید سرش کرده بود و کنار اصغر نشسته بود. دست‌شان هم توی دست هم بود. دود از سرم بلند شد. باورم نمی‌شد پسری که بزرگش کرده بودم و این‌قدر دوستش داشتم، بدون این که حرفی به من بزند، دختری را برای خودش انتخاب کرده باشد. ناراحتی‌ام را که دید، سر حرف را باز کرد. گفت خواهر یکی از دوست‌هایش است و یک خطبه ساده خوانده‌اند. با هر کلمه‌ای که می‌گفت، بیش‌تر عصبانی می‌شدم و خون، خونم را می‌خورد. قهر کردم و یک کلمه هم حرف نزدم.
چند دقیقه‌ای که گذشت، شروع کرد به ریزریز خندیدن و یک عکس دیگر گذاشت جلویم. با گوشه چشم نگاهی به عکس انداختم. اصغر بود با همان دختری که کنارش نشسته بود، اما انگار دختر نبود. پسری بود با یک سر کچل و تراشیده که چادر سفیدی را روی دوشش انداخته بود و می‌خندید. نگاهی به اصغر انداختم که صورتش از خنده سرخ شده بود. گفت یکی از سربازهایش است که ملافه تختش را سرش کرده و کنارش نشسته. صورتم را بوسید و از دلم درآورد. تا شب، هربار که به عکس‌ نگاه می‌کردیم، صدای خنده‌مان بالا می‌رفت. باید برایش آستین بالا می‌زدم. این را سربسته حالی‌ام کرده بود.
***
یکی دوتا از سربازهایی که به‌شان آموزش می‌‌داد، چندتا از دخترهای فامیل‌شان را برای ازدواج پیشنهاد كرده بودند. دل‌شان می‌خواست اصغر، داماد خانواده‌شان بشود. هرچند وقت یک‌بار هم برای‌مان هدیه می‌فرستادند. یکی که پدرش خیاط بود، لباس‌های مردانه برای اصغر می‌‌دوخت و می‌آورد. یکی دیگر که آشپز بود، انواع غذاها را می‌فرستاد، اما اصغر همه‌شان را رد کرده بود. زنی را می‌خواست که همراهش باشد و همه‌جوره با اخلاق و روحیاتش کنار بیاید.
توی یکی از رفت و آمدهایی که به خانه یکی از دخترهایم داشتم، از خواهر همسایه‌اش خوشم آمد و به دلم نشست. برای اصغر نشانش کردم. روی حرفم حرفی نزند و خودش هم خوشش آمد. سیزدهم رجب بود که مراسم عروسی‌‌شان راه افتاد و رفتند سر خانه ‌و زندگی‌شان.
***
فکر می‌کردم ازدواج حواسش را از کارهایی که قبلا می‌کرد پرت کند، اما هیچ‌کدام‌شان را ول نکرد. شده بود فرمانده بسیج پایگاه و همه‌جور برنامه‌اي راه می‌انداخت. بچه‌ها را جمع می‌کرد توی مسجد و به تناسب سن برای‌شان برنامه مي‌گذاشت. از آتش‌بازی چهارشنبه‌سوری و مولودی‌خوانی و اطعامِ عیدغدیر برای اولین‌بار تا برگزاری اردوهای خانوادگی و انواع مسابقات ورزشی. اين‌جور وقت‌ها توی مسجد جای سوزن انداختن نبود. مسجد آن‌قدر برای بچه‌ها جذاب شده بود که تا دیروقت آن‌جا می‌ماندند و آخر شب برمی‌گشتند خانه. آن‌قدر که گاهی صدای خادم مسجد درمی‌آمد.
***
چند سال از ازدواجش گذشته بود و خدا دوتا بچه به‌شان داده بود. توی کارش هم کلی پیشرفت کرده بود ولي هنوز دلش نمي‌آمد پایگاه بسیج و جوان‌هایی را که می‌آمدند مسجد رها کند. تا این که درگیری‌های سوریه شروع شد. یک ‌روز آمد خانه ‌ما و گفت می‌خواهد برود سوريه. قبلا هم رفته بود. ماموریت‌های زیادی داشت که بعضی‌هاي‌شان توی ایران نبود. این‌بار هم مثل تمام دفعات قبل سپردمش به خدا و راهی‌اش کردم. هنوز خبری از داعش نبود. مخالفان داخلی سوریه به جان هم افتاده بودند و جلوی حکومت‌شان صف کشیده بودند. دعا می‌کردم کشورشان زودتر آرام بگیرد و اصغر برگردد. هر یکی دو ماه می‌آمد ولي هربار می‌پرسیدم کِی کارش توی سوریه تمام می‌شود، جواب درست و حسابی نمی‌داد.
كم‌كم فهمیدیم سر و کله گروهی توی عراق و سوریه پیدا شده که به‌شان می‌گویند داعش. آن اوایل چیز زیادی ازشان نمي‌دانستيم تا این که چندتا خبر و فیلم ازشان دیدیم. سنگدلی و خشونت‌شان معلوم بود. دلم شور افتاد. نمی‌دانستم اصغر توی سوریه چه می‌کند و شرایط آن‌جا چطوری است. یک‌بار که برای مرخصی آمد خواستم دیگر نرود. توی چشم‌هایم نگاه کرد و گفت: «اگر من نروم، جواب حضرت زینب را می‌دهی؟» شرمنده شدم و دوباره راهی‌اش کردم.
***حاج اصغر پاشاپور در کنار شهید سردار حاج قاسم سلیمانی
سه سالی گذشته بود و اصغر هنوز سوریه بود. دامادم حاج‌محمد هم رفته بود پیشش. اصغر هرچند ماه یک‌بار می‌آمد مرخصی و بعضی هفته‌ها تلفن می‌زد. گفته بود شاید دیگر نتواند به این زودی بیاید ایران. پیام داد که زن و بچه‌هایش را هم می‌خواهد ببرد. دلم شورشان را می‌زد ولي جز این که بسپارم‌شان دست حضرت زینب(س) راه دیگری نداشتم. قرار بود وسایل‌شان را جمع کنند و بروند پیشش. دوست داشتم اصغر را دوباره ببینم. انگار دل او هم تنگ شده بود که زنگ زد و من و پدرش را هم دعوت کرد که برویم سوريه. تا حالا نرفته بودم حرم حضرت زینب(س). دلم هم برای اصغر تنگ شده بود. با حاج‌عزیز رفتیم سوریه.
اصغر و حاج‌محمد آمدند استقبال‌مان و بردندمان هتل. اصغر گفته بود کلی لباس گرم مردانه و زنانه و بچگانه با خودم ببرم. سفارش هم کرده بود که به قدر ده پانزده نفر برای‌شان قیمه درست کنم، با کلی سیب‌زمینی سرخ کرده. غذاها را يخ‌زده کردم و بردم. خيلي اصرار کردم که خودشان هم بخورند ولي غذا را گرفتند و راهی‌مان کردند سمت حرم.
اولین‌بار بود که حرم حضرت زینب(س) را می‌دیدم. یک دل سیر زیارت کردم و کلی برای سلامتی‌ بچه‌ها دعا کردم. فردای آن روز دوباره آمدند هتل دیدن‌مان. رو کردم به اصغر و به‌خاطر زیارتی که نصیب‌مان شده بود از او تشکر کردم. پایم را بوسید و گفت اگر من نبودم، پایش به این راه باز نمی‌شد. بعد هرچه ازشان درباره طعم قیمه پرسیدم به هم نگاه کردند و خندیدند و از مزه سیب‌زمینی‌ها تعریف کردند. فهمیدم حتی به قدر یک قاشق هم لب نزده بودند و همه را داده بودند به سربازهای سوریِ جنگ‌زده.  
توی سفر یک هفته‌ای‌مان جز چندبار، آن هم به اندازه چند دقیقه، اصغر را ندیدیم. هرچه از او می‌پرسیدیم چه کاره است جوابش این بود: «من فقط یک سرباز ساده‌ام.» مدام فکر می‌کردم یک سرباز ساده، چرا باید این همه کار کند؟!
***
نزدیک به هشت سال می‌شد که اصغر توی سوریه بود. آخرین‌بار دو سال پیش آمده بود ایران. دل همه خواهرها و برادرها برایش لک زده بود. چند ماهی می‌شد که ندیده بوديمش. قرار بود برویم سوریه دیدنش که خبر شهادت حاج‌قاسم توی یک ترور ناجوانمردانه رسید.
حاج‌قاسم را یک‌بار از نزدیک دیده بودم و مهرش به دلم نشسته بود. از اصغر هم برایش گفته بودم. تا شنيد، لبخند به لبش آمد. فهمیدم اصغر را می‌شناسد. شنیدن خبر شهادت چنین فرمانده‌ای برای من که یک‌مرتبه او را دیده بودم، آن‌قدر سخت بود که مدام برای دل سربازانش دعا می‌کردم.
توی همان روزها بود که یک فیلم دست ‌به ‌دست توی تلفن‌هاي همراه می‌چرخید و حاج‌قاسم اسم آشنایی را صدا می‌زد. با خودم می‌گفتم مگر چندتا اصغر توی سوریه است که نگران جان فرمانده‌اش باشد؟
***
یکی دو هفته بعد از شهادت سردار سلیمانی بود که اصغر زنگ زد. شبیه همیشه نبود. توی صدایش یک چیز غریب بود. انگار که صدایش گرفته باشد. گفت: «خواب رفیق شفیقم را دیده‌ام.» می‌دانستم منظورش کیست. دامادمان حاج‌محمد را می‌گفت که حتی نتوانسته بود برای مراسم تشییع و خاکسپاری‌اش بیاید ایران. گفت یک پیام به او داده. هرچه اصرار کردم، چیزی از آن به من نگفت. بعد گفت برایش دعا کنم چون قرار است برود خط. با تعجب پرسیدم: «خط؟ کدام خط؟!» یک‌هو حرفش را عوض کرد و گفت که منظورش جاده بوده، اما من رفتم توی فکر. سپردمش به خدا و برایش دعا کردم ولی دلم شور افتاد.
***
از همان روزی که اصغر زنگ زده بود، دلم مثل سیر و سرکه می‌جوشید. هرچه می‌کردم آرام نمی‌گرفتم. آخر شب بود که دوتا از دخترها آمدند خانه‌مان. رفتارشان به نظرم عجیب و غریب می‌‌آمد. یا سرشان مدام توی گوشی‌شان بود یا می‌رفتند توی اتاق و پچ‌پچ می‌کردند. دلم می‌خواست سر از کارشان دربیاورم ولي دل و دماغش را نداشتم. تسبیح را دستم گرفته بودم و صلوات می‌فرستادم که دلم آرام بگیرد. نمی‌دانم چطور صبح شد، اما می‌فهمیدم حاج‌عزیز و بچه‌ها هم آرام و قرار ندارند.
صبح، صبحانه را خورده نخورده دختر بزرگم لباسش را پوشید که برود. پرسیدم: «کجا؟» گفت پسرش زنگ زده و گفته یکی از دوست‌های صمیمي حاج‌محمد شهید شده. دلم هری ریخت پایین و سراغ اصغر را گرفتم. کمی مکث کرد و گفت: «انگار اصغر هم کنارش بوده و زخمی شده.» خانه دور سرم چرخید. می‌دانستم اصغر زخمی نشده و اگر اتفاقی برایش افتاده باشد فقط شهادت است. آخر، بعد از این همه سال زحمت و خستگی، چیزی جز شهادت نباید سهمش می‌شد. یک‌هو دلم برایش تنگ شد و اشک‌ها راه‌شان را پیدا کردند. دلم می‌خواست همان اصغر کوچکی را که توی بیمارستان دادندش دستم، دوباره بغل کنم و آن‌قدر به تنم بچسبانمش که همه وجودم عطرش را بگیرد. منتظر بودم برگردد ایران و برای آخرین‌بار پسرم را ببینم.
دوباره فیلم‌ها توی گوشی‌ها دست به دست شد. ديگر، صورت محوی که همیشه کنار حاج‌قاسم می‌دیدمش روشن شده بود. اصغر من بود. اصغری که بزرگ شده بود و شانه به شانه فرمانده‌اش قدم می‌زد و نگران جانش بود. تازه ‌فهمیدم آن ‌همه خانه نیامدن و ماموریت و خستگی، به‌خاطر فرماندهي‌اش بوده نه سربازی‌اش.
***پیکر شهید حاج اصغر پاشاپور
چند روز گذشته بود، اما هنوز خبری از پیکر اصغر نبود. دوباره پچ‌پچ‌ها و حرف‌های درِ گوشی‌ شروع شده بود و بی‌‌قراری‌های دل من. نمی‌دانستم چرا هنوز برنگشته، تا این ‌که بچه‌ها دوره‌ام کردند. فهمیدم پیکرش افتاده دست دشمن.
من تشنه دیدار اصغر بودم. چشم‌هایم آن‌قدر بی‌تاب بودند که شب و روز می‌باریدند ولي دلم نمی‌خواست او را از دامان حضرت زهرا(س) جدا کنم. آخر شنیده بودم شهدایی که برنمی‌گردند، مهمان ایشان هستند. از طرفی راضی نبودم برای دیدن دوباره‌اش چیزی از بیت‌المال هزینه شود.
***
هر سال وفات حضرت ام‌البنین(س) توی خانه روضه داشتیم. دلم را گذاشتم پیش دل مادر حضرت عباس(س) و راضی شدم به هرچه خدا برای اصغر رقم زده. چند روز بعد از روضه بود که خبر دادند سوری‌ها پیکر فرمانده‌شان را با دو اسیر احرارالشام مبادله کرده‌اند. هرچند دلم نمی‌خواست برگشت پسرم به قیمت آزادی اسیری از دشمن باشد، اما دوباره شوق بوسیدن صورتش در دلم زنده شد. می‌خواستم بغلش کنم و سر تا پایش را بوسه‌باران کنم.
قبل از این که برگردد، گفتند توی منطقه‌ای که پیکرش بود، شیمیایی زده‌اند و نباید کسی صورتش را ببوسد. با خودم گفتم حتی به قیمت مریضی هم كه شده، باید توی فرصت مناسبی صورتش را ببوسم. قرار شد برویم مشهد تا اصغر برای آخرین‌بار زیارت کند. قول داده بود وقتی برگردد، یک سفر خانوادگی برویم مشهد و به قولش عمل کرد.
توی صحن جمع شده بودیم و روضه‌‌خوان برایش روضه می‌خواند. داشتم به این فکر می‌کردم که توی شلوغی شاید بتوانم صورتش را دوباره ببینم و ببوسمش که یک‌هو صدای روضه‌خوان رفت بالا. قلبم برای لحظه‌ای ایستاد و بعد ناگهان تیر کشید. چیزی را که می‌شنیدم باور نمی‌کردم. تمام صحن توی سرم چرخید و چشم‌هایم سیاهی ‌رفت. دلم می‌خواست از ته دل فریاد بزنم. تمام تنم به لرزه افتاد. لحظه‌ای که داشتند سر از بدنش جدا می‌کردند آمد جلوی چشم‌هایم. آن اصغر رشیدی که از زیر قرآن ردش کرده بودم بدون سر برگشته بود، اما سربلند. دلم را گذاشتم پیش دل مادر امام حسین(ع) و آرام‌آرام باریدم.

نویسنده: زینب پاشاپور

مقاله ها مرتبط

و اینک ۲۰۰
و اینک ۲۰۰

گفت‌وگوی صمیمانه با ماهنامه فکه به مناسبت چاپ شماره دویستم‌اش

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
فکه و فکه‌ای‌ها
فکه و فکه‌ای‌ها

بررسی جغرافیا و تاریخ منطقه فکه در طول هشت سال دفاع مقدس

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
طبع جنگ
طبع جنگ

مطبوعات و دفاع مقدس/ به مناسبت انتشار شماره دویست‌ام فکه، مستمرترین نشریه دفاع مقدس

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
خاطره‌بازی
خاطره‌بازی

شماره‌های منتخب فکه در یک نگاه

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
شهید، پدر دو شهید
شهید، پدر دو شهید

یادی از شهیدان واحدی به مناسبت ۲۷ دی سالروز شهادت اعضای فداییان اسلام

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
عشایر و مبارزه با پهلوی‌ها
عشایر و مبارزه با پهلوی‌ها

بررسی مبارزات عشایر ایران و نقش‌آفرینی آن‌ها در حمایت از نهضت امام خمینی(ره) به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
سلاح یا قلم؟
سلاح یا قلم؟

شهید دکتر سیدجواد صباغ به روایت خادمین شهدا- فدک

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
پاسدار امنیت
پاسدار امنیت

پرونده ویژه پاسدار مدافع امنیت شهید مرتضی ابراهیمی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
شهادت دور نیست
شهادت دور نیست

گفت‌وگو با مادر پاسدار مدافع امنیت شهید مرتضی ابراهیمی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
می‌توانی قاسم شوی
می‌توانی قاسم شوی

بررسی اجمالی سبک زندگی سپهبد شهید حاج‌قاسم سلیمانی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
خار چشم دشمنان
خار چشم دشمنان

نگاهی به مواضع سیاست خارجی شهید سپهبد حاج‌قاسم سلیمانی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
کابوس آمریکا
کابوس آمریکا

بازتاب شهادت سردار قاسم سلیمانی در رسانه‌های غربی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
خاتم سليمانی
خاتم سليمانی

کنکاشی در دنیای بعد از حاج‌قاسم

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
عطش عشق
عطش عشق

گفت‌وگو با حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی شیرازی نماینده ولی‌فقیه در نیروی قدس

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
خون یک سرباز
خون یک سرباز

گفت‌وگو با سردار مهدی ایرانمنش مشاور و مسئول دفتر سردار شهید قاسم سلیمانی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
بابا آمد
بابا آمد

گفت‌وگو با نعیمه و نفیسه پورجعفری

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
همیشه ابری
همیشه ابری

گفت‌وگو با خانواده شهید شهروز مظفری‌نیا

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
یک تا چهل
یک تا چهل

گفت‌وگو با خانواده شهیدان جواد و هادی طارمی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
همراه من باش
همراه من باش

گفت‌وگو با پدر و مادر شهید وحید زمانی‌نیا

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
سادات لشکر فاطمیون
سادات لشکر فاطمیون

پرونده ویژه شهیدان مدافع حرم، سیدمجتبی و سیداسماعیل حسینی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
تنهای‌مان نگذار
تنهای‌مان نگذار

گفت‌و‌گو با ثریا هاشمی همسر شهید مدافع‌ حرم سیدمجتبی حسینی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
کرونا کاوی
کرونا کاوی

مروری گذرا بر چند موضوع پیرامون بیماری کرونا

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
سردار آتش
سردار آتش

اشاره پرونده ویژه موسس و فرمانده توپخانه سپاه، سردار شهید حسن شفیع‌زاده

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
رفيق من
رفيق من

گفت‌وگو با سرلشكر پاسدار سیدیحیی رحیم‌صفوی درباره شهيد حسن شفيع‌زاده

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
یک نفر از ۴۰ نفر
یک نفر از ۴۰ نفر

سردار شهید حسن شفیع‌زاده به روایت سردار محمدجعفر اسدی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
دستی به انقلاب
دستی به انقلاب

خاطراتی از ناصر برپور همرزم شهيد حسن شفيع‌زاده

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
فرمانده
فرمانده

چهار خاطره کوتاه از سردار شهید حسن شفیع‌زاده به روایت سردار محمود چهارباغی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
در ميانه ميدان
در ميانه ميدان

برشی کوتاه از خاطرات سردار شهید حاج‌حسن شفیع‌زاده

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
عارف
عارف

معرفی نوجوان شهيد محمودرضا استادنظری

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
قاصدی برای نور
قاصدی برای نور

مروری بر اهمیت حضور فعال در فضا به بهانه پرتاب ماهواره نظامی نور توسط سپاه

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
آقای اصغر
آقای اصغر

پرونده ویژه شهید مدافع ‌حرم سردار اصغر پاشاپور

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
قصه اصغر
قصه اصغر

گفت‌وگو با حبیب صادقی درباره شهید مدافع حرم اصغر پاشاپور

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
توزيع فرهنگ
توزيع فرهنگ

بررسی مختصر نحوه چاپ و پخش رساله عملیه و آثار امام در دوران خفقان پهلوی به مناسبت ۱۵ خرداد سالروز قیام و شروع نهضت امام خمینی(ره)

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
کو برادرهای من؟
کو برادرهای من؟

مروری بر زندگی شهیدان حسن، محمدرضا و مرتضی کارور

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
ماندگاران سوریه
ماندگاران سوریه

گفت‌و‌گو با صقر صبوح درباره شهید اصغر پاشاپور

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
رفیق‌ترین برادر
رفیق‌ترین برادر

گفت‌وگو با حمید پاشاپور برادر شهید مدافع حرم اصغر پاشاپور

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
شهید بی‌شاهد
شهید بی‌شاهد

روایت‌هایی از نحوه شهادت سردار علی هاشمی/ به مناسبت ۴ تیر، سالروز شهادت شهید هاشمی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
این مرد پاک
این مرد پاک

یادی از دکتر سیدرضا پاک‌نژاد از شهدای حادثه انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
صندلی‌های داغ
صندلی‌های داغ

شرحی بر وظایف مجلس یازدهم با تکیه بر کلام رهبر معظم انقلاب

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
خستگی‌ناپذیر
خستگی‌ناپذیر

نگاهی به کارنامه رزمی سردار ذاکر حیدری

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
دریاچه ماهی
دریاچه ماهی

زندگی شهید مصطفی نمازی‌فرد به روایت خادمین شهدا- فدک

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
شیرمرد بختیاری
شیرمرد بختیاری

اشاره پرونده ویژه شهید مدافع حرم مهدی نظری

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
سرباز ولایت
سرباز ولایت

وصیت‌نامه شهید مدافع حرم سروان پاسدار مهدی نظری

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
از سرِ نو...
از سرِ نو...

مصاحبه خادمین شهدا- فدک با آزاده سرافراز علی بیگلری

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
سندی برای پیشرفت
سندی برای پیشرفت

نگاهی اجمالی به برنامه همکاری‌های ایران و چین و بازتاب آن در رسانه‌ها

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
حضوری همیشگی
حضوری همیشگی

مصاحبه با همسر شهید جان‌محمد علیپور

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
فاطمه دیگر...
فاطمه دیگر...

روایتی از فاطمه ثناخوان؛ جوان‌ترین غسال جهادی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
مرد روزهای سخت
مرد روزهای سخت

گفت‌وگو با سردار محمود معین‌پور همرزم شهید جان‌محمد علیپور

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
جنگی که گنج شد
جنگی که گنج شد

برای چهلمین سالگرد شروع دفاع مقدس / یادداشت

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
سازش با شیطان
سازش با شیطان

نگاهی به عادی‌سازی روابط امارات و بحرین با رژیم صهیونیستی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
نورِ خرمشهر
نورِ خرمشهر

گذری بر زندگی شهید غلامرضا صادق‌زاده‌قمصری

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
چهل سال گمنامی
چهل سال گمنامی

اشاره پرونده ویژه شهید حجت‌الاسلام ولی‌الله سلیمانی‌فرد

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
طلبه امام زمان(عج)
طلبه امام زمان(عج)

برشی کوتاه از خاطرات شهید ولی‌الله سلیمانی از زبان خانواده

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
بی‌نشان
بی‌نشان

گفت‌و‌گو با حجت‌الاسلام روح‌الله سلیمانی‌فرد

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
جدال یانکی‌ها
جدال یانکی‌ها

بررسی اجمالی انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
زیر این خیمه
زیر این خیمه

اشاره پرونده ویژه حجت‌الاسلام و المسلمین شهید محمد کیهانی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
بسیج جهانی شد
بسیج جهانی شد

نگاهی به صدور اندیشه و فرهنگ بسیجی به کشورهای دیگر

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
مقاوم مظلوم
مقاوم مظلوم

نگاهی به بمباران اندیمشک در چهارم آذر سال ۱۳۶۵

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
فرمانده سپیدپوش
فرمانده سپیدپوش

اشاره پرونده ویژه شهید سلامت دکتر محمد زارع

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
توافق در ساعت صفر
توافق در ساعت صفر

یادداشت / به مناسبت شعرخوانی اخیر اردوغان درباره رود ارس

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
ارزش یک زمین
ارزش یک زمین

چرایی و چگونگی عملیات والفجر۸ / به مناسبت سالگرد عملیات والفجر۸

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
نفوذ
نفوذ

گفت‌وگو با جانباز اسم رحیم مرادیان از رزمنده‌های تیپ۱۰ سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر۸ / به مناسبت سالگرد عملیات والفجر۸

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
صحبت از خداست
صحبت از خداست

برشی کوتاه از زندگی و مبارزات سردار شهید جعفر جنگروی جانشین تیپ۱۰ سیدالشهدا(ع) / به مناسبت ۲۷ بهمن سالروز شهادت شهید جنگروی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
همیشه پای کار
همیشه پای کار

یادی از شهید حسن احسانی‌نژاد رئیس ستاد تیپ۱۰ سیدالشهدا(ع)/ به مناسبت ۲۷ بهمن، سالروز شهادت شهید احسانی‌نژاد

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
رزمنده‌ای با لباس سپید
رزمنده‌ای با لباس سپید

مصاحبه با فرزند شهید ‌احمد داستانی اولین شهید سلامت در تهران به روایت خادمین شهدا- فدک/ به مناسبت روز پدر

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
یار همیشگی من
یار همیشگی من

گفت‌‌وگو با سرورسادات اسدالهی‌نژاد همسر شهید مدافع حرم احمد مجدی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
سانسور شاهنامه
سانسور شاهنامه

بررسی تحریف شخصیت فردوسی و اثر ارزشمند او در دوره پهلوی اول/ به مناسبت ۲۵ اردیبهشت، روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
کاظم ابوعلی که بود؟
کاظم ابوعلی که بود؟

یادی از نماینده شهید اهل قلم، حجت‌الاسلام سیدمحمدکاظم دانش/ به مناسبت ۱۴ تیر، روز قلم

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
حاج‌قربان
حاج‌قربان

پرونده ویژه شهید مدافع حرم سردار علی‌محمد قربانی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
پسرهایی شبیه هم
پسرهایی شبیه هم

گفت‌و‌گو با مرضیه خسروی، فعال جهادی و مادر شهید مدافع سلامت مصطفی علی‌دادی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
چرخندگی
چرخندگی

به مناسبت ۲۳ تیر، روز گفت‌وگو و تعامل سازنده با جهان

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
همراه
همراه

گفت‌وگو با ناصر اسکندری، همرزم سردار شهید علی‌محمدقربانی در دوران دفاع مقدس

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
حبیب حرم
حبیب حرم

پرونده ویژه شهید مدافع ‌حرم حبیب رحیمی‌منش

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
پزشک مردم
پزشک مردم

پرونده ویژه پزشک جهادگر مرحوم دکتر شیرمرد میرعالی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
شیرمرد
شیرمرد

گفت‌وگو با فرزند پزشک جهادگر سیدشیرمرد میرعالی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
اتباع آشنا
اتباع آشنا

نگاهی به شخصیت و سیره اخلاقی شهید محمدجعفر حسینی در گفت‌وگویی کوتاه با حاج‌حسین یکتا

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
در آرزوی آرامش
در آرزوی آرامش

نگاهی اجمالی به تحولات افغانستان و شکست اخیر آمریکا در این کشور

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
تبیین، جهاد است
تبیین، جهاد است

حاشیه‌ای بر سخنان حضرت‌آقا در پایان مراسم اربعین ۱۴۰۰

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
شهر سقوط نخواهد کرد
شهر سقوط نخواهد کرد

برشی از خاطرات رزمنده جبار سواری از مقاومت سوسنگرد/ به مناسبت ۲۶ آبان، سالروز آزادسازی سوسنگرد

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
قصه پریشانی
قصه پریشانی

گفت‌وگو با همسر شهید مدافع حرم علیرضا جیلان

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
گرگان؛ ۵ آذر ۵۷
گرگان؛ ۵ آذر ۵۷

نگاهی به قیام مردم استان گلستان در اعتراض به وحشی‌گری عمال شاه در مشهد/ به مناسبت ۵ آذر، سالروز قیام مردم گرگان

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
الگوی نامبارک
الگوی نامبارک

جستاری پیرامون سندروم نقص ایمنی و ویروس اچ‌آی‌وی/ به مناسبت ۱۰ آذر، روز جهانی ایدز

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
دوباره حر
دوباره حر

قلب تاریخ- شاهرخ ضرغام/ به مناسبت ۱۷ آذر، سالروز شهادت شهید شاهرخ ضرغام

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
در اوج اقتدار
در اوج اقتدار

بررسی مقابله اخیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با زورگویی آمریکا

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
تولد، نام دوم شهادت توست
تولد، نام دوم شهادت توست

چند کلمه‌ای به امتی‌ترین رفیق خوشبخت ملت ایران/ به مناسبت دومین سالگرد شهادت سردار دل‌ها حاج‌قاسم سلیمانی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
جهادگر بدون مرز
جهادگر بدون مرز

پرونده ویژه شهید مدافع حرم ‌حمیدرضا اسداللهی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
جهادگر بدون مرز
جهادگر بدون مرز

گفت‌و‌گو با شعبانعلی اسداللهی پدر شهید حمیدرضا اسداللهی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
تو فقط باش
تو فقط باش

برای ۲۴ سالگی فکه عزیزم

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
پرواز در آسمان حرم
پرواز در آسمان حرم

پرونده ویژه شهیدان حجت‌الاسلام محمد اصلانی و حجت‌الاسلام محمدصادق دارایی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
جمهور
جمهور

یادداشت/ نقش مردم در جامعه اسلامی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
راز ماندگار حجاب...
راز ماندگار حجاب...

نگاهی به حجاب از دوران پهلوی تا تصویب اولین قانون حجاب در مجلس شورای اسلامی (قسمت اول)

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
طعم شیرین انتقام
طعم شیرین انتقام

یادداشت/ به مناسبت ترور سلمان رشدی، سه دهه بعد از فتوای امام‌خمینی(ره)

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
اولین شهید محراب
اولین شهید محراب

داستان انقلاب- ۵۷؛ ترور آیت‌الله قاضی طباطبایی/ به مناسبت ۱۰ آبان، سالروز شهادت آیت‌الله قاضی‌طباطبایی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
ایران سوریه نیست!
ایران سوریه نیست!

روند تحلیلی اغتشاش‌های سال ۱۴۰۱ و تفاوت آن با اغتشاش‌های گذشته

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
روز رستاخیز
روز رستاخیز

به مناسبت ۲۵ آبان، چهلمین سالگرد حماسه مردم اصفهان در تشییع ۳۷۰ شهید

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
خاموش، پرکار، خدمت‌گزار
خاموش، پرکار، خدمت‌گزار

گفت‌وگو با سردار علی شمشیری، جانشین مشاور رهبر معظم انقلاب، دوست و هم‌رزم شهید عبدالله میثمی/ به مناسبت ۱۲ بهمن، سالروز شهادت شهید میثمی در سال ۱۳۶۵

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
در وادی گمنامی
در وادی گمنامی

پرونده ویژه شهید مدافع حرم، الیاس چگینی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
پسرها نقش بازی می‌کنند
پسرها نقش بازی می‌کنند

یادداشت/ به مناسبت گذشت بیش از چهل روز از داغ شهادت شهید حمیدرضا الداغی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
سکوت یعنی بله؟
سکوت یعنی بله؟

یادداشت/ به مناسبت ۲۱ تیر، روز ملی عفاف و حجاب

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
مقاومت از آغاز تا امروز
مقاومت از آغاز تا امروز

مصاحبه با زینب عواضه؛ روزنامه‌نگار لبنانی، مجری شبکه‌ تلویزیونی الاتجاه در بیروت، روانشناس، فعال رسانه‌های اجتماعی (اینفلوئنسر)، دانشجوی دکترای روانشناسی سیاسی/ به مناسبت ۲۲ مرداد، روز مقاومت اسلامی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
نماینده سیدالشهدا علیه‌السلام
نماینده سیدالشهدا علیه‌السلام

روایتی از آزاده شهید عبدالمجید شریف‌زاده به بهانه سالروز ورود آزادگان به آغوش وطن/ به مناسبت ۲۶ مرداد، سالروز بازگشت آزادگان به میهن اسلامی در سال ۱۳۶۹

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
شهادت هدف نیست
شهادت هدف نیست

اشاره پرونده ویژه شهید مدافع حرم جواد الله‌کرم

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
بسیجی به وسعت دنیا
بسیجی به وسعت دنیا

یادداشت/ به مناسبت روز بسیج مستضعفان و سال‌روز تشکیل بسیج عمومی به فرمان حضرت امام خمینی رحمة‌الله‌علیه در سال۱۳۵۸

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
فلسطین را آزاد کنید
فلسطین را آزاد کنید

یادداشت/ به بهانه ۹ آذر، سال‌روز تصویب طرح تقسیم کشور فلسطین، به دو کشور فلسطین و اسرائیل در سازمان ملل متحد در سال ۱۳۲۶ شمسی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
محور مقاومت
محور مقاومت

جایگاه ایران در منطقه غرب‌آسیا/ به بهانه شهادت دو پاسدار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در روزهای اخیر حین عملیات مستشاری در سوریه

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
بدر؛ امید ملت عراق
بدر؛ امید ملت عراق

گفت‌و‌گو با سردار اسماعیل بهمئی درباره چگونگی تشکیل سپاه بدر/ به بهانه ۲۷ بهمن، سالروز شهادت شهید اسماعیل دقایقی، فرمانده لشگر ۹بدر در سال ۱۳۶۵

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
سرباز سیدرضی
سرباز سیدرضی

گفت‌و‌گو با هم‌سر سردار شهید جبهه مقاومت، سیدرضی موسوی/ به مناسبت ۱۴ بهمن، چهلمین روز شهادت شهید موسوی

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
امانت بزرگ
امانت بزرگ

یادداشت/ حمایت از جمهوری اسلامی بر هر مسلمان آزادی‌خواه واجب است

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
صنعت نفت
صنعت نفت

نگاهی تطبیقی به شرایط قبل و بعد از انقلاب اسلامی در حوزه‌ نفت/ به مناسبت ۲۹ اسفند، سالروز ملی شدن صنعت نفت

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
۱۲فروردین
۱۲فروردین

ثمره تندروی در صراط مستقیم الهی و نه میانه‌روی!/ به مناسبت ۱۲ فروردین، روز جمهوری اسلامی ایران

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
ملت، ملیت
ملت، ملیت

یادداشت/ به مناسبت روز قدس

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی
انرژی هسته‌ای
انرژی هسته‌ای

نگاهی تطبیقی به شرایط قبل و بعد از انقلاب اسلامی در حوزه‌های مختلف کشور/ به مناسبت ۲۰ فروردین، روز ملی فناوری هسته‌ای

11 خرداد 1399
مقالات اختصاصی