اشاره: شهرستان مرزی بانه در ۲۷۰ کیلومتری سنندج قرار دارد. این شهرستان در طول سال‌‌های دفاع مقدس ۷۲ بار به وسیله ارتش بعث صدام بمباران شد، اما داستان بمباران این شهر در روز ۱۵ خرداد سال ۱۳۶۳ داستان متفاوتی با بقیه حمله‌‌های هوایی ارتش بعث صدام به شهر بانه دارد...
در آن سال‌ها مردم سرتاسر ایران به مناسبت سالگرد قیام ۱۵ خرداد و گرا‌میداشت شهدای آن واقعه در شهر‌های کوچک و بزرگ راهپیمایی می‌کردند. ۱۵ خرداد ۶۳، مصادف شده بود با پنجم ماه رمضان.
از چند روز قبل تهدید‌ها شروع شده بود. از یک‌طرف ضدانقلاب و منافقین در داخل شهر مشغول تهدید کردن مردم بودند و از طرف دیگر رادیو بغداد هم مردم بانه را رسما تهدید می‌کرد که اگر امسال به راهپیمایی بیایند، کشته خواهند شد...، اما صبح علی‌الطلوع مردم روزه‌دار شهر بانه به همراه رزمندگانی که در بانه بودند در پارک مرکزی شهر حاضر شدند.
بعد از شروع برنامه، ماموستا عبدالله سوری امام جمعه بانه سخنرانی خود را آغاز کرد. زنان و مردان بانه‌ای، رزمندگان و حتی دانش‌آموزانی که در مراسم حاضر بودند، مشغول گوش کردن به سخنان ماموستا سوری بودند که ناگهان ۸ فروند هواپیمای ارتش بعث عراق وارد حریم هوایی شهر شدند.
در کم‌تر از چند دقیقه، بارانی از بمب بر سر مردم بی‌دفاع شهر فروریخت. این در حالی بود که چند تن از منافقینِ مخفی شده در مخفیگاه‌‌های اطراف پارک هم از ز‌مین شروع به تیراندازی به طرف رزمندگان حاضر در برنامه کردند.
فضا آن‌قدر غبارآلود و حزن‌انگیز بود که در آن دقایق اول، ماجرا مشخص نبود، اما بعد از رفتن هواپیما‌های جنگی صدام از حریم هوایی بانه، تازه عمق فاجعه نمایان شد. مردمِ به خاک و خون کشیده در جای‌جای پارک بر ز‌مین افتاده بودند، ناله و فریاد زخمیها بر هوا بلند بود و معدود افراد سالم در پارک در حالی که شدیدا دچار شوک شده بودند، کمک کردن به زخمیها را شروع کردند. تعداد شهدا خیلی زیاد بود.
باورش برای همه سخت بود، اما ۶۰۲ شهید و صد‌ها مجروح فقط در عرض چند دقیقه...
***
جمهوری اسلا‌می ایران که در بهت این جنایت صدام بود، با دعوت از سازمان ملل متحد، خواستار بررسی بمباران شهر بانه و این جنایت صدام شد. با ورود هیات اعزا‌می سازمان ملل به ایران و پس از بررسی و تحقیق ابعاد مختلف بمباران ۱۵ خرداد بانه، وقوع این جنایت به تایید رسید. هیات اعزا‌می در آن زمان و در حضور خبرنگاران خارجی و داخلی اعلام کردند که مشاهده و بررسی قطعات بمب‌‌ها به آن‌ها ثابت کرده که این بمب‌‌ها برای کشتار جمعی کاربرد دارند.
جنایت آن روز صدام و منافقین در شهر بانه البته یک دلیل مهم داشت و آن، شکست مدتی قبل صدا‌میان در منطقه دشت شیلر(دشت و دره وسیعی میان شهر بانه و مریوان) بود. ارتفاعات این منطقه از جمله سورکوه طی عملیاتی که با رمز «یا قائم آل محمد(عج)» صورت گرفته بود، از دست اشغالگران آزاد شده بود.
***
حادثه ۱۵ خرداد بانه و تقدیم ۶۰۲ شهید به اسلام و وطن، به عنوان برگ زرینی از استقامت مردم این شهر در تاریخ ثبت شد. برگ زرینی از وطن‌دوستی مردمان این دیار و پایداری آن‌ها بر سر آرمان‌ها...
نویسنده: انوشه میرمرعشی
