اشاره: هنوز مُهر پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد از سوی جمهوری اسلامی ایران خشک نشده بود که در ساعت ۸ و ۲۰ دقیقه بامداد روز سه‌شنبه ۲۸ تیر ۶۷، جنگنده بمب‌افکن‌های نیروی هوایی عراق شهر اهواز، نیروگاه اتمی بوشهر و پروژه پتروشیمی ایران- ژاپن بندر امام خمینی را بمباران کردند. حملاتی که خسارات زیادی به این مراکز اقتصادی تحمیل کرد و شهادت ده‌ها تن از هموطنان‌مان را در پی داشت. خلبانان نیروی هوایی ایران هم به تلافی این جنایت، سد دربندی‌خان عراق را بمباران کردند. این اوضاع، خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل را در آزمایشی سخت قرار داد. هنوز دبیرکل داشت خودش را برای صدور بیانیه‌ای در محکومیت حمله هوایی عراق به حریم ایران آماده می‌کرد و قول می‌داد تا یک هفته دیگر بین دو طرف، آتش‌بس کامل برقرار کند که ناگهان دنیا شاهد نقض گسترده‌تر قطعنامه شورای امنیت از سوی عراق شد که علی‌رغم آمادگی برای آتش‌بس، با پررویی تمام، حملات جدیدی را به خاک ایران شروع کرد. نیروی زمینی عراق در ۲۹ و ۳۰ تیر، حملة وسیعی را از جنوبی‌ترین نقطه مرزی ایران تا مرزهای استان کرمانشاه انجام داد و تلخی ۳۱ شهریور ۵۹ را برای مرزنشینان و نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران تداعی کرد. آن‌چه می‌خوانید ماوقع حمله سراسری رژیم بعث به ایران از نگاه مطبوعاتِ آن روزهاست. 
در حالی که دبیرکل سازمان ملل اعلام کرده بود که ایران و عراق با برقراری آتش‌بس موافقت کرده‌اند، عراقی‌ها صبح ۲۹ تیر۶۷ با نیروی زمینی خود به مهران حمله کردند و جنگ سختی را در منطقه رقم زدند که موجب کشته شدن ده‌ها تن از نیروهای طرفین شد. هم‌چنین در ساعت ۲ و ۱۰ دقیقه بامداد نیز ارتش بعث عراق قصد اشغال پیرانشهر را داشت که با مقاومت نیروهای ارتش و درگیری شدید تن به تن، عقب‌نشینی کرد.
امام خمینی در واکنش به حملات چهارشنبه ۲۹ تیر، در پیامی در صبح پنج‌شنبه فرمودند: ما در چارچوب قطعنامه ۵۹۸ به صلحی پایدار فکر می‌کنیم و این به هیچ‌وجه تاکتیک نیست. ما خواستیم به دنیا ثابت کنیم صدام معتقد به مجامع بین‌المللی نیست و ما تا قبول قطعنامه از سوی عراق، جواب دشمنان را در جبهه‌ها خواهیم داد.
اما عراقی‌ها در صبح پنج‌شنبه ۳۰ تیر همزمان با سخنرانی امام امت، حمله گسترده خود معروف به توکلناعلی‌الله را با بمباران گسترده شیمیایی مناطق مرزی شروع کردند. عراقی‌ها ساعتی پس از حملات شیمیایی، نیروهای پیاده و زرهی سپاه سوم‌شان را به داخل مرزهای ایران فرستادند تا این‌بار بتوانند به آرزوی خود که همانا فتح خوزستان بود دست یابند.
لشکر ۱۸ پیاده، لشکر ۳ و ۶۹ زرهی عراق به سرعت جلو آمدند و شهرهایی مثل خرمشهر را محاصره و مناطقی مانند بستان را مجدداً اشغال کردند. اوضاع وخیم خوزستان در حالی ادامه داشت که جنگ در مرزهای ایلام به شدیدترین حد خود رسیده بود و این درگیری‌ها در مهران و چنگوله بیش از سایر نقاط بود. در مرزهای کرمانشاه نیز نیروهای سپاه دوم عراق وارد مرزهای ایران شدند و با پشتیبانی گسترده توپخانه و استفاده از سلاح‌های شیمیایی، شهر قصرشیرین را مجدداً اشغال کردند. لشکر ۲ و ۴ پیاده، لشکرهای ۱۰، ۱۲ و ۱۷ زرهی و لشکر ۵ مکانیزه از سپاه دوم عراق و نیز نیروهای لشکر گارد ریاست‌جمهوری به اشغال قصرشیرین رضایت ندادند و سرپل‌ذهاب را هم اشغال کردند و قصد داشتند که تمام نوار مرزی را با همکاری سپاه سوم در جنوب، اشغال کنند. نیروی هوایی عراق نیز بیکار نبود و علاوه بر بمباران گستردة نیروهای ایرانی و شهرهای مرزی، شهرهای استان‌های آذربایجان غربی و کردستان را هم با بمب‌های خوشه‌ای و نیز شیمیایی بمباران می‌کرد.
ایران هم به شورای امنیت سازمان ملل شکایت کرد که عراق در حمله به سه روستای ایران استفاده از سلاح شیمیایی را از سر گرفته که در نتیجه تعداد زیادی کشته و زخمی بر جای گذاشته است.
امام امت در صبح جمعه، پیام دادند و فرمودند: فرزندان انقلابی‌ام! توجه کنید. امروز روز حضور گسترده در جبهه‌هاست. فکر نکنید که جنگ تمام شده است. خود را مسلح به سلاح ایمان و جهاد کنید و بر دشمن قدار، رحم جایز نیست.
در این میان، سیل گسترده اعزام رزمندگان به مناطق جنگی که از ۲۹ تیر به صورت پراکنده انجام می‌شد، شکل گسترده و جدی‌تر به خود گرفت و نیروهای مردمی از همه نقاط کشور به سمت جبهه‌های جنگ اعزام شدند. رزمندگان اسلام در برخی محورها موفق شدند دشمن را کمی عقب برانند و در برخی نقاط هم با دادن تلفات سنگین در مقابل عراقی‌ها عقب‌نشینی کردند.
آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور در خطبه‌های نماز جمعه ۳۱ تیر تهران گفت: رژیم عراق با قطعنامه ۵۹۸ صادقانه برخورد نکرده است. نیروهایی که در جبهه‌ها هستند هوشیاری خود را حفظ کنند.
در اولین روز مبارزه رزمندگان اسلام با نیروهای عراقی، ۵ هزار نفر از نیروهای دشمن به هلاکت رسیدند که در میان کشته‌شدگان، سرتیپ محمدعلی حمودی فرمانده تیپ ۵ لشکر ۴ پیاده هم به چشم می‌خورد. رزمندگان که از نیمه روز ۳۱ تیر ابتکار عمل را به دست گرفتند، عراقی‌های مهاجم را -که قصد داشتند از طریق هورالعظیم وارد خاک ایران شوند- شکست دادند.
با افزایش پیروزی‌های ایران تا آخرین ساعات ۳۱ تیر و آزادیِ بخش اعظمی از مناطق اشغالی، نمایندگان پارلمان اسرائیل، موساد را به دلیل پیش‌بینی نکردن پذیرش قطعنامه ۵۹۸ از سوی ایران به باد انتقاد گرفتند. آن‌ها در بیانیه‌شان آوردند که: اسرائیل سومین بار است که پس از وقایع یوم کیپور در ۱۹۷۳( جنگی میان سوریه و مصر با اسرائیل) و انتفاضه فلسطین در ۱۹۸۷، چوب سهل‌انگاری موساد را می‌خورد. این در حالی است که یک افسر عالی‌رتبه این سازمان، ۴۸ ساعت پیش از پذیرش قطعنامه از سوی ایران، حتی احتمال پایان جنگ را هم نداده بود.
هم‌اکنون اسرائیل به شدت نگران است که در صورت پایان جنگ ایران و عراق، نیروهای داوطلب ایرانی فعالیت‌های خود را در کنار حزب‌الله لبنان علیه اسرائیل تشدید کنند. از این رو به گزارش خبرگزاری رویترز، اسحاق شامیر؛ نخست‌وزیر اسرائیل و وزیر جنگ این رژیم؛ شیمون پرز توافق کردند که برای تنظیم استراتژی جدید برای مقابله با اوضاع ناشی از احتمال ورود ایران به محاسبات رویارویی با اسرائیل، تمهیدی بیندیشند.
بامداد اول مرداد یعنی زمانی که استراتژی ارتش بعث عراق برای اشغال شهرهای ایران با شکست مواجه شده بود، نیروهای سازمان مجاهدین خلق عملیات گسترده‌ای را با عنوان فروغ جاویدان برای فتح سه روزه استان کرمانشاه و بعد از آن فتح تهران شروع کردند و در مسیر خود از مرزهای این استان تا نزدیک شهر کرمانشاه، صدها نفر از هموطنان‌مان را به شهادت رساندند. عملیاتی که ۴۸ ساعت بعد با عملیات «مرصاد» توسط نیروهای ارتش و سپاه با شکست مواجه شد و جمهوری اسلامی ایران تا سوم مرداد تمامی دشمنان را به پشت مرزهای بین‌المللی عقب راند.
نویسنده: محمد گرشاسبی
