مسلماً آن‌روز که رسول خدا^(ص) دخترش فاطمه^(س) را به همسری علی^(ع) درآورد، در صدد تبیین الگوهای اسلامی و از بین‌بردن سنت‌های جاهلیت بود. همان سنتی که شخصیت زن را در بالابردن مهریه‌اش می‌دید. ایشان به همه کسانی که با معیارها و رسوم غلط جاهلیت به خواستگاری دخترش آمده بودند، جواب رد داد و کسی را به همسری او برگزید که شاید از مال و ثروت دنیا بهرۀ وافری نداشت، اما وجودش مملو از ایمان به خدا و رفتارش آراسته به ارزش‌های الهی بود.
در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به‌خصوص سال‌های دفاع مقدس نیز، بسیار زیاد، شاهد تبلور این الگوی زیبای اسلامی در میان جوانان پرشور و شعور مکتب علوی بودیم. جوانانی که با تأسی از خاندان ولایت و با عنایت به توصیه‌های امام خمینی^(ره) که خود تربیت شده مکتب وحی بود، از بسیاری رسم و رسوم متعارف زمان صرف‌نظر کرده و به ساده‌ترین شکل ممکن، سنت حسنه پیامبر^(ص) را به اجرا درآوردند.
در واقع می‌توان گفت دفاع مقدس فرصت خوبی برای به تصویرکشیدن ارزش‌های مطلوب و ارائه معیارهای درست در مسیر تعالی انسانیت بود، به طوری‌که امروز خود به الگویی مثال‌زدنی در تاریخ اسلام بدل شده است. جوانان آن سال‌ها نشان دادند که در دنیای پر زرق و برق این عصر، زیر سایه اسلام و با توکل به خدا می‌توان ایمان، تقوا، اخلاق، تعهد، ایثار و محبت و از همه مهم‌تر سادگی را جایگزین معیارهای مادی و دنیایی، تجمل‌گرایی و طبقات اقتصادی و اجتماعیِ به‌غلط تعریف شده کرد.
بسیاری از جوانان در آن دورۀ طلایی تاریخ که به راستی از ابعاد گوناگونی قابل بررسی و تقدیر است، به پیروی از سیره معصومین^(ع) ازدواج‌های ساده‌ای را مدنظر قرار می‌دادند و با جهیزیه‌های بسیار محدود در حد ضروریات زندگی، با توکل و توسل، زندگی مشترک خود را آغاز می‌کردند و تشکیل خانواده را هدفی بزرگ برای تعالی خود و جامعه می‌دیدند و در آن روزهای سخت، با وجود دغدغه‌های زیاد، نهایت تلاش خود را برای رشد و اعتلای انسانیت و پرورش نسلی نیکو به کار می‌گرفتند.
دختران، با درایتی که نسبت به زمان خودشان داشتند، شانه به شانۀ مردان‌شان، سختی‌های زندگی را به جان می‌خریدند و با عشق به آرمان‌های اسلامی از بسیاری رفاه‌ها چشم می‌پوشیدند. آن‌ها بر عهد خود با خدا ثابت‌قدم ایستاده و در پشت سنگرها و در خاکریز خانواده، مردان را حمایت می‌کردند تا با دفاع از حریم اسلام، بتوانند بستری مناسب برای ارتقای جامعه اسلامی فراهم کنند.
در یک نگاه سطحی، درست است که جنگ به دلیل مشکلات و سختی‌هایش ناگوار است و آسیب‌های ماندگاری به همراه دارد، ولی هشت سال دفاع مقدس ما، دورنمایی زیبا از ارزش‌های والای انسانی است و نشان داد که اگر زندگی‌های‌مان مزین به صبغۀ الهی باشد، حتی در بطن سختی‌ها روح، اوج‌گرفته و پرورش می‌یابد و روحیه قناعت و سادگی به عنوان یکی از زیباترین جلوه‌های زندگی نمود می‌یابد. به‌طوری که امروز با وجود پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی و آرامش و امنیت جاری در جامعه، باز می‌شنویم که همه می‌گویند آن سال‌ها خیلی خوب بود؛ زندگی‌ها ساده و آسان، دل‌ها نزدیک و همه یکرنگ بودند.
به راستی فرق امروز با آن روزها در چیست؟ چرا حالا که روزهای سخت جنگ گذشته و بسیاری از مشکلات کشور مرتفع شده، ازدواج و تشکیل خانواده تبدیل به یک معضل بزرگ اجتماعی شده است؟ آیا مشکلات اقتصادی، مانع بزرگ بر سر راه این امر است؟ و چرا همان‌طور که آمار ازدواج کاهش‌یافته، طلاق، آن هم در یک جامعه اسلامی با این همه توان اخلاقی و روحی، تبدیل به یک خطر جدی برای جامعه شده است؟ و هزار چرای دیگر.
بی‌شک اسلام، همان اسلام است و خدا همان خدا، چیزی که در این میان تغییر کرده، ما هستیم. ماییم که یک فرهنگ را می‌سازیم و آن را رشد می‌دهیم. همان‌طور که رهبر فرزانه‌مان، بسیار سنجیده به مسئله فرهنگ اشاره کردند و آن را مهم‌ترین نگرانی خودشان دانستند. فرهنگ حاکم بر جامعه امروز ما که در واقع یک بی‌فرهنگی در دین ما به شمار می‌آید، بزرگ‌ترین مانع برای اجرای درست این سنت حسنۀ نبوی است.
درست است که مشکلات اقتصادی هم یکی از مهم‌ترین موانع در رأس گره‌های کور ازدواج است ولی هرگز نباید باعث شود تا از مسئله فرهنگ در این مسیر غافل شویم. در واقع اقتصاد و فرهنگ دوش به دوش هم باعث به وجود آمدن این معضل شده‌اند و مهم این است که برای برطرف‌کردن این موانع، تمام ما باید تلاش کنیم و نباید منتظر باشیم تا دیگران تغییری ایجاد کنند. اصلاح فرهنگ نیاز به یک جهاد بزرگ دارد که واجب است در این جهاد، تک تک ما شرکت کنیم.
به مناسبت سالروز ازدواج آسمانی نمونه‌ترین زوج هستی، مرور کنیم ارزش‌های راستین اسلام و سیره عملی زندگی امیرالمومنین^(ع) و حضرت زهرا^(س) را که در این زمینه بهترین الگو هستند و عمیقاً بررسی کنیم فرهنگ ازدواج آسان را در سال‌های سخت جنگ که برگرفته از همین الگو بود. از تمام امکانات، نهادها، فرصت‌ها و از نیروی قدرتمند مردمی در این مسیر کمک بگیریم تا بتوانیم ضدفرهنگ‌ها را از شاخه شاخة درخت تنومند جامعه‌مان حرس کنیم و فرهنگ خداپسندانۀ حلم، آرامش، مهربانی، ساده‌زیستی، قناعت، تقوا، بخشش، گذشت و... را جایگزین رفاه‌طلبی، عافیت‌طلبی، دنیا‌گرایی و... کنیم و از دل‌مشغولی‌های زندگی روزمره و توجه بیش از حد به امور سطحی، به سوی اندیشه‌ورزی و کمال واقعی که در قرآن و سنت ما به خوبی تعریف شده، حرکت کنیم.
به امر ازدواج و تشکیل خانواده که بنیان اصلی جامعه و از اهداف خلقت است، توجه ویژه داشته باشیم و ابتدا با ایجاد اصلاح و تغییر در خود و سپس محیط پیرامون‌ شروع کنیم تا بتوانیم فرهنگ درست و اسلامی انتخاب همسر، فراهم‌کردن مقدمات ازدواج و زیر یک سقف زیستن را در جامعه‌مان رواج دهیم و با فراهم کردن بستری مناسب برای تربیت و پرورش نسل‌های نیکو و مؤمن، زمینه‌ساز ظهور حق و حقیقت انسانیت باشیم.

نویسنده: حمیده بیک‌وردی