بالگرد هفت اقلیم

اشاره: چینی‌ها پیشگام تولید سلاح گرم در جهان هستند. اروپا در تضادهای قرون وسطی غوطه‌ور بود که چینی‌ها تعدادی باروت و یک پرتابه(گلوله توپ) را در لوله‌ای فلزی قرار دادند و باروت را آتش زدند. شتاب مضاعف گلوله در خارج شدن از لوله فلزی نقطه عطفی شد در تاریخ جنگ‌ها. بعدها لوله‌‌ها پیشرفت کردند و از حالت دستی و فتیله‌ای به مکانیکی تبدیل شدند. هرچه بشر حریص‌تر می‌شد و تعارض‌هایش فزونی می‌گرفت، لوله‌های فلزی پیشرفته‌تر و تاثیراتش مخرب‌تر می‌‌شدند. لوله‌های فلزی کم‌کم سر از کشتی‌ها درآوردند و بعد سوار هواپیماها شدند. لوله‌های فلزی در میانه قرن بیستم، از آن بالا قادر بودند یک شهر و آدم‌هایش را نشانه بگیرند. حالا در نوزدهمین سال هزاره سوم، بنی‌آدم به بالاترین حد اختلاف در منافع در طول تاریخ رسیده است. لوله‌های فلزی در حال ساخت و دپو شدن هستند و گاهی در رزمایش‌ها با هم رجز می‌خوانند و انتظار می‌کشند که کدام سردمدار و دولتمرد اولین دکمه را فشار دهد. در مجموعه مطالبی به نام گرم‌ابزار، پیش از شعله‌ور شدن آتش جنگ جهانی دیگری، همه لوله‌های فلزی حاضر را معرفی می‌کنیم، باشد که مورد رضایت شما قرار گیرد.


پیش از این در سه گزارش از سلسله گزارش‌های گرم‌ابزار، درباره پیشینه بالگرد در ایران مطالبی به شما تقدیم شد. بالگردهای آمریکایی شینوک و کبرا و نیز بالگرد تغییریافته ایرانی توفان سه مطلبی بودند که در آن‌ها چگونگی ورود بالگرد به نیروهای نظامی کشورمان و نحوه خودکفایی در تولید آن‌ها از نظرتان گذشت. آن‌چه در پی می‌آید شرح گامی دیگر در جهت خودکفایی در تولید بالگرد در کشور است که با وجود تحریم‌های ظالمانه جهانی علیه نیروهای نظامی سرزمین‌مان، جوانان این مرزوبوم امیدوارانه و مبتکرانه سعی در رفع کمبود در حوزه‌های نظامی خصوصا هواابزارها داشته‌اند.

***

بالگرد چندمنظوره و ملی صبا۲۴۸ در ۱۷ اسفند ۱۳۹۵ به وسیله سردار دهقان وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سورنا ستاری معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری رونمایی شد. بالگردی هشت نفره و دارای دو موتور که به وسیله شرکت پشتیبانی و نوسازی هلیکوپتری ایران(پنها) وابسته به سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع طراحی و ساخته شده تا بتواند نیازهای دریایی، ترابری و امداد و نجات را رفع کند. صبا۲۴۸ در حال حاضر با گذراندن پروازهای آزمایشی و اخذ مجوزهای پرواز، منتظر دریافت سایر مجوزها و استانداردهای لازم است.
رونمایی از بالگرد ملی صبا در اواخر ۱۳۹۵ امیدواری‌های زیادی را در دل علاقه‌مندان هوانوردی ایرانی و دنبال‌کننده‌های اخبار و تحولات ایجاد کرد، چرا که تقریبا چند روز بعد، تیمسار قربانی فرمانده هوانیروز اعلام کرد صبا۲۴۸ به زودی در هوانیروز عملیاتی خواهد شد.

***

صبا۲۴۸ با توجه به نیاز کشور به بالگردهایی در کلاس وزنی سبک و متوسط که بالاترین درخواست و نیاز آتی است، پا به عرصه گذاشت و در طراحی، ساخت و تولید آن، شرکت پنها با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان، دانشگاه‌‌ها و مراکز علمی و تحقیقاتی صنایع مختلف در وزارت دفاع نقش بارزی داشتند. گرچه برخی آن را دارای شباهت بسیار بالا با بالگرد آمریکایی اِی.دبلیو۱۰۹ ساخت اگوستا وستلند می‌دانند، با این تفاوت که برای نشستن به جای چرخ از اسکید استفاده می‌کند.
این بالگرد ملی دوموتوره، چهارملخه و با ظرفیت هشت سرنشین، قادر است ماموریت‌های حمل و نقل بار و مسافر و عملیات امداد و نجات، عکس‌برداری و شناسایی، آمبولانس هوایی، عملیات فراساحلی و تاکسی هوایی را انجام دهد. این بالگرد از سیستم فول گِلَس کاکپیت بهره می‌‌برد و توانمندی پروازی آن در حدی است که می‌تواند شش ساعت مداوم با سرعت بسیار قابل قبول پرواز داشته باشد، چرا که موتورش از موتورهای نسل چهارم است و سیستم و کنترل‌های خاص خودش را دارد. صبا۲۴۸ بر اساس نیاز مشتریان نظامی و غیرنظامی ساخته شده و قابلیت صادرات به بازارهای بین‌المللی خصوصا کشورهای اسلامی با قیمت رقابتی قابل عرضه را دارا است.

***

برای طراحی و قطعه‌سازی و مونتاژ صبا۲۴۸ حدود دویست هزار ساعت-نفر کار شده است. از جمله مشخصات فنی این بالگرد ملی که کاملا به ‌دست متخصصان ایرانی ساخته شده، استفاده از فناوری‌های روز در حوزه ناوبری، هدایت و سامانه‌‌های مکانیکی، کارکرد قابل قبول در حالت یک موتور خاموش، قابلیت اطمینان بالا، صدا و ارتعاشات کم و سرعت بالا، قابلیت عملیاتی در محدوده دمایی ۲۵ تا ۵۵ درجه سانتی‌گراد و بدنه آیرودینامیکی مناسب است.
از دیگر دلایل حایز اهمیت بودن این بالگرد این است که خیلی از سیستم‌‌هایش دوگانه است، مثلا دو هیدرولیک پمپ دارد و از پمپ‌‌های دوگانه بهره می‌برد و این که ‌های‌‌تک است و متالوژی خاص دارد. علاوه بر این که توانایی تحمل تمام شرایط آب و هوایی ایران را دارا است و می‌تواند بدون باک سوخت اضافه، بالای پنج ساعت پرواز کند. صبا۲۴۸ می‌تواند از تهران تقریبا به تمام کشور دسترسی داشته باشد.