گرمای خاطرات

کشتار میدان ژاله، ۱۷ شهریور ۱۳۵۷
رژیم از راهپیمایی بزرگ عید فطر مردم تهران در ۱۳ شهریور و نیز تظاهرات میلیونی ۱۶ شهریور تهران حسابی وحشت کرده بود و دیگر تمایلی به ادامه این روند و اجتماع چند صد هزار نفری مردم نداشت. چرا که در این گردهمایی‌ها برای نخستین بار سخن از برقراری جمهوری اسلامی در کشور به میان آمد و این شعار، ارکان رژیم را سست می‌کرد. از این رو تصمیم گرفت تا با ایجاد رعب و وحشت و برقراری حکومت نظامی، مقابل ماشین انقلاب بایستد تا مردم از ادامه روند مبارزه ناامید شوند. شخص محمدرضا پهلوی؛ شاه ایران از دولت آشتی ملی شریف امامی خواست تا در تهران و ۱۱ شهر دیگر از جمله کرج، قم، تبریز، مشهد، اصفهان، شیراز، آبادان، اهواز، قزوین، جهرم و کازرون حکومت نظامی اعلام کند و فرماندهی نظامی پایتخت را نیز به تیمسار ارتشبد غلامعلی اویسی(قصاب قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲) بسپرد. اویسی از ساعت ۶ صبح حکومت نظامی اعلام و اجتماع بیش از سه نفر را ممنوع کرد. منتها چون ساعت حکومت نظامی از طریق رادیو کمی دیر اعلام شد، بسیاری از مردم از این اعلامیه اطلاع نداشتند و همین باعث شد که جمعیت زیادی برای ادامه تظاهرات روز قبل به خیابان‌ها بیایند. تمرکز تجمعات مردم در صبح ۱۷ شهریور عمدتا در میدان ژاله، خیابان شهباز و خیابان فر ح‌آباد بود. نظامیان مستقر در میدان ژاله از همان ابتدا چندبار با بلندگو از مردم خواستند که متفرق بشوند، اما گوش کسی بدهکار هشدارها نبود. ناگهان در اقدامی غیرمنتظره نظامیان از سه طرف میدان به سمت مردم تیراندازی کردند و آ نها را آماج رگبار خود قرار دادند. نیروهای گارد را هلی‌کوپترهاو تانک ها نیز کمک می‌کردند. نظامیان آنقدر از مردم کشتند که همه محوطه میدان و اطراف از خون سرخ شد. ماشین‌های آبپاش شهرداری ساعتی را مشغول شست‌وشوی میدان بودند. این جنایت و اقدام نابخردانه شخص شاه موجب شد هر آدم بی‌تفاوت نسبت به روند انقلاب هم به میان بیاید و سرنگونی رژیم پهلوی شتابی مضاعف بگیرد.