قطعنامه ۴۷۹ شورای امنیت سازمان ملل متحد در روز هشتم مهر ۱۳۵۹ با ۱۵ رای موافق به تصویب رسیده بود و طی آن، شورا بدون مطرح شدن تجاوز ارتش عراق به تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران و بدون در نظر گرفتن حقوق دیپلماتیک ایران، خواستار ترک مخاصمه دو کشور ایران و عراق شد. محمدعلی رجایی، نخست‌وزیر کشور برای دفاع از حقوق ملت ایران در تاریخ ۲۴ مهر به نیویورک، مقر دایم شورای امنیت سازمان ملل متحد سفر و در ۲۶ مهر پس از گفت‌وگوی یک ساعت و نیمه با کورت والدهایم دبیرکل سازمان ملل متحد، سخنرانی تاریخی خود را در این نهاد ایراد کرد. آن‌چه می‌خوانید بازتاب رسانه‌ای این اتفاق مهم در مطبوعات ایران است.
اطلاعات، روزنامه عصر تنها چند ساعت بعد از سخنرانی سحرگاهی نخست‌وزیر در اولین چاپ خود تیتر «حمله شدید نخست‌وزیر به آمریکا و عراق در سازمان ملل» را برای این رویداد در نظر گرفت. اطلاعات بعد از چاپ عکسی از محمدعلی رجایی در حالی که روی صندلی خود در جلسه شورای امنیت نشسته بود، مهم‌ترین بندهای سخنرانی نخست‌وزیر را در کنار آن درج کرد: «کشورهایی که به عراق کمک می‌کنند، بی‌جواب نخواهند ماند. ابرقدرتها می‌خواهند اسرائیل دیگری به مردم خاورمیانه تحمیل کنند. ما مواضع عراق را جدا از مواضع ابرقدرتها نمی‌دانیم. مزدوران عراقی در بعضی نقاط به زنان تجاوز کرده‌اند. آمریکا در
همه امور به عراق کمک می‌کند.» اطلاعات سپس طبق روال عمر نود ساله‌اش، بدون استفاده از سبک هرم وارونه، متن کامل سخنرانی رجایی را در صفحه ۱۱ به چاپ رساند: «بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. لایحب الله الجهر باالسوء من القول الامن ظلم. ما در شرایطی به این‌جا آمده‌ایم که کشورمان در میان آتش جنگ برافروخته از دولت بعث و نامردمی عراق می‌سوزد. من دیروز مستقیما از جبهه جنگ عازم این‌جا شدم. کشته‌ها و مجروحینی را که دیدن آن‌ها دل هر انسان هرچند کم‌احساس را به درد می‌آورد به چشم خود نظاره کردم. ارتش صدام به بهانه‌ای واهی که بهتر است حتی گفته شود بدون بهانه، به خاک ما تجاوز کرده، مراکز تولیدی و اقتصادی و به‌خصوص مناطق مسکونی از جمله بیمارستان‌ها و مراکز آموزشی را منهدم می‌کند و مردم بی‌گناه ما را به قتل می‌رساند. دنیا باید بداند ارتش فریب خورده صدام به هیچ چیز رحم نمی‌کند و خاطرات حمله هیتلر را دوباره در یادها زنده کرده است...»
کیهان، دیگر روزنامه عصر نیز عنوان درشت «پایان عادلانه جنگ جز با سرکوب و مجازات تجاوزگر امکان‌پذیر نیست» را برای رویداد سخنرانی نخست‌وزیر در شورای امنیت در نظر گرفت. این روزنامه بخش‌هایی از سخنرانی محمدعلی رجایی را برای گنجاندن زیر عکس او برگزیده بود که در ستون سمت چپ جای داد: «ما وجدان‌های بیدار مردم سراسر جهان را به قضاوت می‌خوانیم. ما به مردم سراسر جهان اعلام می‌کنیم که تجاوز نظامی عراق، بخشی از توطئه‌های پیاپی استکبار جهانی به سرکردگی آمریکا است. ملت ما تصمیم گرفته است زنده، آزاد و مستقل بماند. تا زمانی که دشمن در خاک ماست هیچ گروه و کشوری با ما مذاکره‌ای ندارد.» کیهان دومین تیتر خود را به رد تقاضای کارتر، برژینسکی(مشاور امنیت ملی کارتر)، ماسکی(وزیر امور خارجه امریکا) و کریستوفر(معاون وزارت امور خارجه) برای مذاکره با رجایی اختصاص داد. کیهان که به صورت اختصاصی گزارش‌هایی از نیویورک منتشر می‌کرد نوشت: در حالی که تمام کانال‌های خبری آمریکا خصوصا مک‌نیل‌ریپورت[تاثیرگذارترین شبکه خبری آن روز آمریکا] به صورت مستقیم سخنان نخست‌وزیر ایران را پخش می‌کردند، نماینده آمریکا در شورای امنیت شکایت خود را از رجایی اعلام داشت که چرا او در سخنانش گفته آمریکا به عربستان هواپیماهای آواکس برای جاسوسی داده است. جیمی کارتر رئیس‌جمهور آمریکا که در آن زمان درگیر مبارزات و مناظره‌های انتخاباتی نیز بود می‌خواست از فرصت به وجود آمده و حضور نخست‌وزیر ایران برای آزادی گروگان‌ها و در نتیجه پیروزی‌اش در انتخابات استفاده کند، اما تلاش‌هایش برای این که بنشیند و با محمدعلی رجایی صحبت کند به سرانجامی نرسید.
روزنامه صبح، جمهوری اسلامی در بامداد ۲۷ مهر، مهم‌ترین بخش سخنان رجایی را تیتر یک کرد: «تجاوز نظامی عراق بخشی از توطئه‌های پیاپی استکبار جهانی به سرکردگی آمریکا است.» جمهوری اسلامی به مدیرمسئولی آیت‌الله خامنه‌ای عضو حزب جمهوری اسلامی، بخش‌های برجسته‌ای از سخنان محمدعلی رجایی دیگر عضو این حزب را در کنار لوگو قرار داده بود: «شورای امنیت با پذیرش حق وتو برای زورمندان، عملا قادر به خدمت جدی به ملل محروم و مستضعف جهان نیست. حضور ما در این شورا، صرفا به دلیل رساندن ندای مظلومیت ملت مسلمان و به پا خاسته ایران به گوش مردم جهان و هشدار به آن‌ها از جانب خطر سرکوب انقلاب و بازتاب آن بر مبارزات کلیه خلق‌های دربند است. ما موضع خصمانه عراق را نسبت به خود، چیزی جدا از مواضع ابرقدرتها و در راس آن‌ها آمریکا نسبت به انقلاب اسلامی ندانسته و نمی‌دانیم. ما صریحا اعلام می‌کنیم که پایان عادلانه جنگ، نظیر هر جنگ دیگر جز با سرکوب و مجازات تجاوزگر امکان‌پذیر نخواهد بود.»
جمهوری اسلامی در ذیل تیتر یک و خلاصه سخنان رجایی، خبر مصاحبه رجایی در کنفرانس مطبوعاتی بعد از جلسه شورای امنیت را درج کرده بود. رجایی در پاسخ به سوالی درباره آزادی ۵۲ گروگان امریکایی گفته بود: من دو سال تمام، ضربات شلاق‌های کارتر را بر پای خود احساس کرده‌ام.
روزنامه انقلاب اسلامی متعلق به ابوالحسن بنی‌صدر، رئیس‌جمهور عنوان «سخنان نخست‌وزیر در شورای امنیت» را با درشت‌ترین فونتش در صفحه اول زیر لوگو درج کرده بود. این روزنامه در زیر تیتر یک در کنار بخش‌های مهم سخنرانی نخست‌وزیر نوشته بود که دولت آمریکا برخلاف عرف بین‌المللی به نخست‌وزیر ایران تنها سه روز اجازه اقامت در نیویورک را داد. در حالی که تاکنون سابقه نداشته است که به هیات‌های نمایندگی کشورها که برای شرکت در اجلاس‌های مختلف سازمان ملل متحد به نیویورک می‌روند ویزای موقت داده شود. این اقدام توهین‌آمیز دولت کارتر به‌شدت محکوم است و آقای کارتر باید توضیح بدهد که چرا در این شرایط توهین‌آمیز خواهان مذاکره با دولت ایران نیز شده است.
نویسنده: محمد گرشاسبی
