برخی تاریخ‌سازان، بازیگران موثر مسیر تاریخ هستند که به عنوان عاملان رهبران تاریخی عمل می‌کنند و نام‌شان در تاریخ برای همیشه می‌ماند. اما برخی تاریخ‌سازان نه بازیگر، که خود مسیر تاریخ را تغییر می‌دهند و آن را قلب می‌کنند و «نقطه عطفی» را در مسیر زندگی بشریت خلق می‌کنند. از ابتدای تاریخ اسلام مشرکان و کفار و منافقان، کمر به سرنگونی پرچم اسلام بستند و این امامان معصوم
(ع)، اولیا و علما بودند که با ثبات قدم‌شان بیرق اسلام را برافراشته نگه داشتند. در این حساس‌ترین مقطع تاریخ اسلام نیز، این اولیا و علما هستند که نقشه همه شیاطین را نقش بر آب کرده و بشریت را به سوی سعادت سوق می‌دهند. آنچه در پی می‌آید سرگذشت معماری است که «تقوا پیشه کرد، خروج بلاد مسلمین از تسلط طاغوت را خواست، معتمد به خدای رزاقی شد که قطعا انقلابی اسلامی رزق مسلمین خواهد کرد، به پروردگار متوکل شد و ایمان پیدا کرد به پروردگاری که همه امور در دست اوست.»* پس در زمانی مقتضی عصای موسایی‌اش را بالا برد تا نه تنها طاغوت زمانه را از میان بردارد که انقلابی را بنیان نهد برای برچیده شدن همه طاغوت‌های عالم. آیت‌الله سیدروحالله مصطفی خمینی با انقلابش مسیر تاریخ را تغییر داد تا اذان محمدی بر ماذنه‌ها بماند و بشر طعم آزادگی بچشد.
خمین اول مهر ۱۲۸۱ مطابق با ۲۴ سپتامبر ۱۹۰۲ و ۲۰ جمادی الثانی ۱۳۲۰ در سالروز تولد حضرت زهرا
(س) خداوند به سیدمصطفی موسوی شاگرد آیت‌الله شیرازی مجتهد، و هاجر خاتون از نوادگان آیت‌الله خوانساری سومین پسر و ششمین فرزند را بخشید که نامش را سیدروحالله گذاشتند.
اراک ۲۱ بهمن ۱۲۸۱مطابق با ۱۲ ذیقعده ۱۳۲۰ سیدمصطفی پدر روح‌الله در مسیر خمین به اراک توسط خوانین منطقه به ضرب گلوله‌هایی که به کتف و کمر اصابت کرد به شهادت رسیدند.
مکتب‌خانه
سال ۱۲۸۸ سیدروحالله به مکتب خانه خمین رفت و نزد آخوند ملا ابوالقاسم، میرزا محمود(افتخار العلما)، آقا شیخ جعفر و آقا حمزه محلاتی دروس ابتدایی را خواند که دوره ابتدایی‌اش تا سال ۱۲۹۴ طول کشید.
خمین سال ۱۲۹۳ در حمله متفقین در جنگ جهانی اول به خمین، سیدروحالله تفنگ برنو دستش گرفت و با قشون روس جنگید.
مکتب خانه از سال ۱۲۹۵ سیدروحالله به مکتب رفت و شاگرد حاج‌میرزا مهدی(دایی سیدروحالله)، آقا نجفی خمینی، سیدمرتضی(پسندیده) شد. سیدروحالله صرف و نحو و منطق را تا سال ۱۲۹۸ نزد برادر بزرگش سیدمرتضی یاد گرفت.
خمین سال ۱۲۹۶ سیدروحالله هاجرخاتون مادر گرامی‌اش و صاحبه بانو عمه بزرگوارشان را از دست داد و هردو در خاک فرج در جوار امامزاده احمد از نوادگان امام سجاد(ع) دفن شدند.
دژ خمین با هجوم بیگانگان و اشراری چون زلقی‌ها و رجبعلی‌ها در سال ۱۲۹۷ روح‌الله همراه با دیگر مردم، در برابر حملات مهاجمان دفاع می‌کرد.
اراک سیدروحالله سال ۱۲۹۸ به حوزه علمیه اراک رفت تا شاگرد آیت‌الله حاج‌شیخ عبدالکریم حائری شود. او در این دوران نزد شیخ محمدعلى بروجردى، حاج‌شیخ محمد گلپایگانى و شیخ عباس اراكى، آقا میرزا مهدى داعى و میرزارضا نجفى خمینى دروس حوزوی آموخت.
قم با هجرت آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائرى یزدى، سیدروحالله اول فروردین ۱۳۰۰(رجب ۱۳۴۰ قمری) به حوزه علمیه قم عزیمت کرد و در مدرسه دارالشفا ساکن شد.
اداره سجل با اجباری شدن داشتن سجل و نام خانوادگی در سال ۱۳۰۴ سیدروحالله، با توجه به نام پدر(مصطفوی)، شهرت مصطفوی را برگزید.
قم سال ۱۳۰۵ سیدروحالله مصطفوی خمینی دروس سطح را تمام کرد و پس از شرکت در درس خارج فقه آیت‌الله حائری یزدی، سطوح عالی علمی و مبانی فقهی و اصولی خود را تکمیل کرد و به درجه اجتهاد رسید. او به فراگیری فلسفه داروین و نقد آن و نیز زبان انگلیسی نیز روی آورد.
مَدرس عرفان حاج‌آقا روح‌الله خمینی سال ۱۳۰۷ با ورود آیت‌الله شاه آبادی به قم برای آموختن عرفان پای درسش شتافت و تحت تاثیر کلاس ایشان نگارش کتاب شرح دعای سحر به زبان عربی را آغاز کرد که شامل نکات عرفانی و فلسفی و کلامی بود.
حوزه علمیه تدریس کتب فلسفی را شروع کرد البته با دقت و احتیاط کامل در انتخاب شاگردان و بسیار مقید بود که در مجلس درس افراد لایق و معتقد شرکت کنند.
قم ۲۸ بهار از زندگی‌اش گذشته بود که بالاخره برای خودش آستین بالا زد و به خواستگاری دختر آیت‌الله میرزا محمد ثقفی تهرانی رفت. فاصله سنی سیدروحالله و خدیجه ثقفی ۱۱ سال بود. آن‌ها یک سال و نیم بعد در ۱۲ رجب ۱۳۴۹ قمری(آذر ماه ۱۳۰۹) پدرومادر سیدمصطفی شدند.
حوزه علمیه حاج‌آقا خمینی درس اخلاقش را برای پاسخ دادن به كتاب «اسرار هزار ساله»(ترویج وهابیت و رد تشیع) تعطیل و نگارش کتاب «کشف الاسرار» را آغاز کرد. در این اثر برای نخستین‌بار مساله ولایت فقیه یا حکومت اسلامی مطرح شد.
قم سیداحمد دومین فرزند سیدروحالله و خدیجه ثقفی ۲۴ اسفند ۱۳۲۴ در قم متولد شد.
قم ۹ فروردین ۱۳۴۰ با ارتحال آیت‌الله العظمی بروجردی بسیاری از علما آیت‌الله خمینی را به عنوان مرجع اَعلام معرفی کردند و مرجعیت ایشان فراگیر شد.
حوزه علمیه میانه سال ۱۳۴۰، آیت‌الله خمینی توضیح المسائل به زبان فارسی حاوی فتواهای‌شان را به نگارش درآوردند تا به عنوان رساله علمیه مورد استفاده مقلدین قرار گیرد که در میلیون‌ها نسخه منتشر شد.
مدرسه فیضیه 
آیت‌الله خمینی ۱۶ مهر ۱۳۴۱ با تصویب «لایحه انتخاب انجمن‌های ایالتی و ولایتی» به مخالفت برخاست به این دلیل که در آن قید اسلام از شرایط انتخاب شوندگان حذف شده بود و نیز سوگند به کتاب آسمانی جایگزین سوگند به قرآن می‌شد.
تهران آیت‌الله خمینی در تلگرافی ۱۷ مهر ۱۳۴۱ به شاه نوشت « این لایحه موجب نگرانی علما و سایر طبقات مسلمین است. صلاح مملکت در حفظ احکام دین مبین اسلام است. مستدعی است امر فرمایید مطالب خلاف مذهب رسمی کشور از برنامه‌های دولت حذف شود.»
قم شاه در پاسخ تلگراف آیت‌الله، ۱۶ آبان ۱۳۴۱ این تلگراف را روانه قم کرد «جناب حجت‌الاسلام آقای خمینی، پاره‌ای از قوانین که از طرف دولت صادر می شود چیز تازه‌ای نیست. ما بیش از هرکس در حفظ شعائر دین کوشا هستیم. ضمنا توجه جناب عالی را به وضعیت زمانه و تاریخ و همچنین به وضع سایر ممالک اسلامی دنیا جلب می‌نمایم.»
تهران در پی اعتراض دوباره آیت‌الله خمینی در ۲۰ آبان ۱۳۴۱ که «بیش از این با احساسات مردم بازی نکنند، علمای اسلام دست‌بردار نیستند. صحبت خطر برای اسلام است.» هیات دولت ۱۰ آذر ۱۳۴۱ لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی را لغو کرد.
قم آیت‌الله خمینی ۱۱ آذر ۱۳۴۱ در جواب به لغو تصویب لایحه فرمود «تمام این‌ها خیمه‌شب‌بازی است، دروغ است. این‌ها برنامه اساسی‌تری برای این مملکت دارند.»
حرم حضرت معصومه(س) محمدرضاشاه ۴ بهمن ۱۳۴۱ برای دیدار با علما به قم رفت و وقتی با عدم موافقت آیت‌الله خمینی با ملاقات مواجه شد به حرم حضرت معصومه
(س) رفت و سخنرانی کرد «ما اجازه نمی‌دهیم ارتجاع سرخ و سیاه از پیشرفت این مملکت جلوگیری کنند.»
قم آیت‌الله خمینی پیشنهاد کردند به دلیل سیاست‌های ضداسلامی رژیم پهلوی، عید نوروز سال ۱۳۴۲, از سوى روحانیت و حوزه‌هاى علمیه, اعلام عزا شود.
مدرسه فیضیه در پی حمله ماموران رژیم به مراسم سخنرانی آیت‌الله گلپایگانی به مناسبت شهادت امام صادق
(ع) در مدرسه فیضیه قم و شهادت ده‌ها نفر آیت‌الله خمینی خواستند منزل را ترک کنند و به مدرسه فیضیه بروند که به اصرار حضار منصرف شدند. اما در پیامی فرمود «دستگاه حاکمه با ارتکاب این جنایت خود را رسوا کرد و شکست و نابودی خود را حتمی ساخت. ما پیروز شدیم.»
قم آیت‌الله خمینی ۹ فروردین ۱۳۴۲ در پیامی تقیه را حرام اعلام کردند «اصول اسلام در معرض است. قرآن و مذهب در مخاطره است. تقیه حرام است و اظهار حقایق واجب ولو بلغ ما بلغ.»
مدرسه فیضیه آیت‌الله خمینی در اعتراض به اعلام خطی مشی برای هیات‌های عزاداری در دوم خرداد که «وعاظ نگویند اسلام در خطر است و اسرائیل دشمن مسلمین است. شاه هم با یزید مقایسه نشود» ۱۳ خرداد فرمود «آقا، من به شما نصیحت مى‌كنم. اى آقاى شاه، اى جناب شاه، من به تو نصیحت مى‌كنم، دست بردار از این كارها، آقا، اغفال دارند مى‌كنند تو را. من میل ندارم كه یك روز اگر بخواهند تو بروى, همه شكر بكنند. والله اسرائیل به درد تو نمی‌خورد. قرآن به درد تو می‌خورد...»
تهران در جلسه طولانی ۱۴ خرداد محمدرضا پهلوی، اسدالله علم و سران رژیم برای دستگیری و محاکمه آیت‌الله خمینی، با اصرار زیاد علم، با دستگیری آیت‌الله موافقت شد.
منزل ساعت ۴ صبح ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ ماموران ساواک برای دستگیری آیت‌الله به منزل ایشان یورش برده و پس از دستگیری به تهران منتقل کردند.
ایران در سراسر کشور، مردم ساعاتی پس از باخبر شدن از دستگیری آیت‌الله در اعتراض به این اقدام به خیابان‌ها آمده و قیامی تاریخی را رقم زدند و صدها نفر در اقصی نقاط کشور به شهادت رسیدند.
تهران ۴۵ نفر از علما برای آزادی امام خمینی به تهران مهاجرت کرده و پس از ملاقات و مذاکره آیت‌الله کمالوند با شاه ۲ مرداد اعلامیه مشترکی با ۳۶ امضا برای تایید مرجعیت آیت‌الله خمینی امضا کردند. چون طبق قانون اساسی مراجع تقلید از مصونیت قضایی برخوردار بودند.
داودیه آیت‌الله خمینی پس از نجات یافتن از اعدام، از پادگان عشرت آباد به خانه‌ای متعلق به ساواک در داوودیه تهران منتقل شد.
تهران نعمت‌الله نصیری رئیس ساواک مرداد ۱۳۴۲ به ملاقات آیت‌الله آمد و پاکت پولی که شاه فرستاده بود را تقدیم کرد تا دیگر کاری به رژیم نداشته باشد. آیت‌الله خمینی پاکت را رد کرد و گفت «من ۴۰ میلیون تومان می‌دهم شاه رفع شر بکند.» نصیری پرسید از کجا می‌آورید؟ آیت‌الله فرمود «به مردم در همه شهرها و قصبات اعلام می‌کنیم هرکس با شاه مخالف است یک تومان بدهد. یک ساعته ۴۰ میلیون تومان جمع می‌شود بدون اینکه به بودجه مملکت فشار آید.»
قم آیت‌الله خمینی ۱۸ فروردین ۱۳۴۳ از حصر خانگی در تهران خارج و در ساعت ۲۲ شب به قم بازگشتند.
ایران مردم و علما ۱۹ فروردین در مدرسه فیضیه و سایر مراکز علمی داخل و خارج کشور به مناسبت آزادی امام خمینی جشن گرفتند.
قم آیت‌الله خمینی در اعتراض به تصویب لایحه کاپیتولاسیون در مجلس شورای ملی برای «مصونیت مستشاران و دیگر شاغلین آمریکایی در ایران» در ۲۱ مهر ۱۳۴۳ چند روز بعد در ۴ آبان ۱۳۴۳ در سخنانی فرمود: «قلب من در فشار است... ما را فروختند. استقلال ما را فروختند. تمام مستشاران نظامى آمریكا با خانواده‌های‌شان, از هر جنایتى كه در ایران بكنند, مصونند. اگر یك آشپز آمریكایى, شاه ایران را زیر بگیرد, کسی حق تعرض ندارد. آقایان من اعلام خطر می‌کنم. ای ارتش ایران، ای سیاسیون ای بازرگانان، ای مراجع اسلام من اعلام خطر می‌کنم. ای نجف ای قم ای تهران من اعلام خطر می‌کنم. رفت اسلام...»
فرودگاه مهرآباد با پیشنهاد و اصرار حسنعلی منصور، آیت‌الله خمینی پس از دستگیری مجدد توسط تیمسار مولوی در نیمه شب ۱۳ آبان ۱۳۴۳ به فرودگاه مهرآباد تهران آورده شد تا با یک هواپیمای نظامی به شهر بورسای ترکیه تبعید شود.
ترکیه آیت‌الله خمینی در شهر بورسا، نگارش کتاب تحریر الوسیله به زبان عربی را که حاوی فتواهایش بود آغاز کرد. این اثر تلاش ارزنده‌ای برای خنثی‌سازی شعار تفکیک دین از سیاست بود که اسلام را از رکود و مسایل فردی خارج می‌ساخت.
بغداد آیت‌الله خمینی با فشار مجامع بین‌المللی به دولت ترکیه، به عراق تبعید شد و ۱۳ مهر ۱۳۴۴ وارد فرودگاه بغداد بود.
کربلا آیت‌الله پس از ورود به بغداد و عزیمت به کاظمین برای زیارت مضاجع شریف امام موسی کاظم
(ع) و امام جواد
(ع)، در مسیر حرکت به سمت نجف به کربلا رسید و چند روزی را برای زیارت مضاجع شریف امام حسین
(ع) و شهدای کربلا در این شهر ماند.
نجف آیت‌الله خمینی ۲۳ مهر ۱۳۴۴ درحالی وارد شهر نجف اشرف شدند که بسیاری از علما و هزاران نفر از طلاب به استقبال ایشان آمدند و مانند شیعیان شهر کربلا، برای ایشان طاق نصرت احداث کردند.
حوزه علمیه نجف آیت‌الله خمینی عصر جدید تدریس خود را ۲۳ آبان ۱۳۴۴ با سخنرانی درباره وظایف سران کشورهای اسلامی و مسئولیت علما در مبارزه با استعمار و صهیونیسم، در حوزه علمیه نجف آغاز کردند.
مسجد شیخ انصاری آیت‌الله اول بهمن ۱۳۴۸ به مسجد شیخ انصاری نجف رفت و در ۱۳ شب مبحث ولایت فقیه و حکومت اسلامی را درس داد. این سخنرانی‌ها را آیت‌الله سعیدی پیاده کرده و در قالب کتاب حکومت اسلامی(ولایت فقیه) در همه بلاد اسلامی خصوصا در ایام حج بین زائران بیت‌الله الحرام در سال ۱۳۴۹ منتشر کرد.
کربلا با شهادت حاج‌آقا مصطفی خمینی توسط ماموران ساواک در اول آبان ۱۳۵۶، آیت‌الله خمینی فرزندشان را برای تدفین به حرم سیدالشهدا
(ع) در کربلا بردند که تشییع باشکوهی توسط هزاران نفر از شیعیان در این شهر برگزار شد.
نجف امام پس از تشییع فرزندشان، به منزل بازگشته و خطاب به همسرشان فرمودند «امانتى خداوند به ما داده بود و اینك از ما گرفت. من صبر مى‌كنم. شما هم صبر كنید و صبرتان هم براى خدا باشد. این از الطاف خفیه الهی است.»
تهران یک هفته پس از سفر کارتر به تهران و گفتن جمله معروف «ایران جزیره ثبات آمریکا است»، شاه که آیت‌الله را با وجود در تبعید بودن بزرگ‌ترین مانع این ثبات بود، سرمقاله توهین‌آمیزی به روزنامه‌ها داد تا چاپ کنند که در این میان کیهان و آیندگان و حتی رستاخیز زیر بار نرفته و اطلاعات مجبور شد ۱۷ دی ۱۳۵۶ با حکم حکومتی، سرمقاله «ارتجاع سرخ و سیاه در ایران» را علیه آیت‌الله چاپ کند.
قم در اعتراض به چاپ مقاله توهین‌آمیز اطلاعات به آیت‌الله خمینی، مردم قم ۱۹ دی ۱۳۵۶ تظاهرات کرده که ماموران ده‌ها نفر از تظاهرکنندگان را به شهادت رساندند. ۴۰ روز بعد تظاهرات تبریز در چهلم قمی‌ها به خاک و خون کشیده شد و این سیر چهلم‌ها در سراسر ایران تا پیروزی انقلاب ادامه داشت.
نجف آیت‌الله که حالا دیگر امام خمینی خوانده می‌شد با خبرنگاران فرانسوی در منزل‌شان در خرداد ۱۳۵۷ مصاحبه کرد.
منزل امام سه روز پس از ملاقات ۹ مهر ۱۳۵۷ وزیران امور خارجه ایران و عراق در سازمان ملل، منزل امام خمینی در نجف محاصره شده و دستور اخراج ایشان از خاک عراق صادر شد.
فرودگاه بغداد ایشان ۱۳ مهر ابتدا به سمت کویت حرکت کرده و پس از ممانعت از ورود این دولت از ورود امام در پست مرزی عبدلی در منطقه سسوان، امام به فرودگاه بغداد رفته تا از آنجا عازم پاریس پایتخت فرانسه شوند.
فرودگاه اورلی ساعت ۲۰:۱۴ شامگاه ۱۴ مهر ۱۳۵۷ با موافقت والری ژیسکار دستن رئیس‌جمهور فرانسه، امام خمینی وارد فرودگاه اورلی پاریس شد و پس از یک روز اقامت راهی دهکده نوفل لوشاتو شد.
نوفل لوشاتو دولت فرانسه در بیانیه‌ای در ۱۷ مهر از فعالیت‌های سیاسی امام خمینی ممانعت به عمل آورد. اما با گفت‌وگوی یک خبرنگار فرانسوی با امام، پای بقیه خبرنگاران هم به نوفل لوشاتو باز شد و در اندک زمانی این دهکده در کانون خبری جهان قرار گرفت.
تهران پس از پیام تسلیت امام خمینی به مناسبت کشتار دانش آموزان در دانشگاه تهران توسط ماموران گارد در ۱۳ آبان ۱۳۵۷ و ورود نظامیان به دفاتر روزنامه به دلیل چاپ مطالب مربوط به امام، روزنامه اعتصاب کرده که مبدل به بزرگ‌ترین اعتصاب تاریخ مطبوعات جهان شد.
نوفل لوشاتو امام خمینی ۱۵ دی ۱۳۵۷ در مورد شکستن اعتصاب مطبوعات از نوفل لوشاتو پیامی مخابره کردند «از متصدیان مطبوعات محترم که زیر بار سانسور دیکتاتوری نرفتند تشکر می‌کنم و اکنون که دولت غیرقانونی جدید مدعی برداشت سانسور است آقایان از اعتصاب بیرون آیند تا تکلیف معلوم شود.»
تهران با فرار شاه از ایران در ۲۶ دی ۱۳۵۷ و جشن و پایکوبی مردم تهران، امام خمینی در اعلامیه‌ای فرمود «الله اکبر. عزیمت شاه نخستین مرحله پیروزی ما به سوی پایان دیکتاتوری ۵۰ ساله است و پیروزی نهایی فقط هنگامی به دست می‌آید که رژیم خاندان سلطنت و از آن مهم‌تر سلطه خارجی‌ها بر ایران پایان یابد.»
فرودگاه شارل دوگل امام خمینی برای عزمت به ایران ۱۱ بهمن ۱۳۵۷ از نوفل لوشاتو، با اسکورت دو هزار مامور پلیس فرانسه وارد فرودگاه شارل دوگل پاریس شده و پیش از ترک خاک فرانسه، از مهمان‌نوازی مردم و دولت فرانسه به خصوص اهالی دهکده نوفل لوشاتو قدردانی کردند.
تهران هواپیمای ایرباس شرکت ایرفرانس ساعت ۹:۳۰ بامداد ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ در فرودگاه مهرآباد بر زمین نشست و امام خمینی پس از ۱۴ سال تبعید وارد کشور شدند. ایشان بلافاصله در میان شور و شوق مردم تهران عازم بهشت زهرا شدند تا در کنار شهیدان انقلاب اولین سخنرانی را انجام دهند.
بهشت زهرا امام خمینی در سخنرانی تاریخی خود فرمودند «خود اون آدم، دولت اون ادم، مجلس اون آدم همه غیرقانونی است و باید محاکمه بشوند و ما آن‌ها را محاکمه می‌کنیم. من دولت تعیین مى‌كنم، من توى دهن دولت مى‌زنم من به پشتیبانى این ملت دولت تعیین مى‌كنم».
تهران امام خمینی ۱۶ بهمن مهندس مهدی بازرگان را به عنوان رئیس اولین دولت حکومت اسلامی تعیین کردند.
مدرسه رفاه همافران نیروی هوایی ارتش شاه ۱۹ بهمن به مدرسه رفاه رفته و با امام خمینی بیعت کردند. با چاپ عکس احترام نظامی همافران در روزنامه کیهان، ستاد بزرگ ارتشتاران ابتدا عکس دیدار همافران با امام را مونتاژ خواند. اما امام عکس را تایید کرد و همین برای فروپاشی ارتش شاه کافی بود.
تهران امام در پیامی از مردم تهران خواستند که در خیابان‌ها بمانند و حکومت نظامی را لغو کنند. این دستور برای خنثی شدن برنامه کودتای ژنرال هایزر بود که برای قلع و قمع مردم و انقلابی
ها و به راه انداختن حمام خون در تهران تدارک دیده شده بود.
تهران با لغو حکومت نظامی و ماندن مردم در خیابان‌ها، طی ۲ روز درگیری بین مردم و نیروهای گارد، انقلاب اسلامی ایران ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ به رهبری امام خمینی به پیروزی رسید. اما «انقلاب ما از نظر پیروزى بر دشمن هنوز به پایان نرسیده است. دشمن از انواع وسایل و دسایس بهره‌مند است و توطئه‌ها در كمین است. هـوشیارى و اطاعت از فرمان‌هاى رهبرى و دولت مـوقت تـوطئه‌ها را نقش بر آب مى‌سازد.»
قم
امام خمینی ۱۰ اسفند ۱۳۵۷ در میان استقبال تاریخی مردم قم وارد این شهر شدند و در مدرسه فیضیه سخنرانی کردند: «ننشینید که دولت‌آباد کند، ننشینید که روحانیت آباد کند. روحانیت و دولت تنها نمی‌توانند آباد کنند. ما همه با هم از کشاورز و کارگر تا صانع و ملا و دانشگاهی باید کمک کنند این نهضت که تا اینجا رسیده است و نیمه راه است، این خرابه آباد شود. از دروغ، خدعه، گرانفروشی و این‌ها احتراز کنید که امام زمان به شما نظر دارد.»
مدرسه فیضیه
امام خمینی در پاسخ به وعده‌های عباس امیرانتظام سخنگوی دولت درباره آب و برق مجانی، در سخنرانی‌شان در ۱۰ اسفند فرمودند «دلخوش نباشید که تنها مسکن بسازیم و آب و برق را برای طبقه مستمند مجانی می‌کنیم و اتوبوس را برای طبقه مستمند مجانی می‌کنیم. معنویات شما را روحیات شما را عظمت می‌دهیم.»
قم دفتر امام در مخالفت با تندروهایی که پوشش چادر را فقط شرط ورود کارکنان زن اعلام کرده و از ورود اقلیت‌های مذهبی به ادارات جلوگیری کرده بودند، ۱۷ اسفند ۱۳۵۷ اعلام کرد «مزاحمین بانوان به شدت مجازات خواهند شد.»
ایران امام خمینی یک روز پس از رفراندوم انتخاب «جمهوری اسلامی» به عنوان رژیم حکومتی جدید، در ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ در پیامی این اتفاق را تبریک گفتند «امروز نخستین روز حكومت الله است و از بزرگ‌ترین اعیاد مذهبى و ملى ما است. ملت باید این روز را عید بگیرند و زنده نگه دارند. روزى كه كنگره‌هاى قصر ۲۵۰۰ سـال حكومت طاغوتى فرو ریخت و سلطه شیطانى براى همیشه رخت بربست و حكومت مستضعفین كه حكومت خدا است به جاى آن نشست.»
قم مسعود رجوی و موسی خیابانی ۶ اردیبهشت ۱۳۵۸ به ملاقات امام رفتند که امام به آن‌ها فرمود «این کتاب تغییر ایدئولوژی شما را آوردند و گفتند این‌ها این طورند و من گفتم اگر اشتباهی شده مربوط به گذشته است. الان انقلاب شده و باید دست به دست هم بدهیم برای سازندگی. شما اشکالات‌تان را برطرف کنید و خود را اصلاح کنید و با مردم باشید. خدا هم کمک‌تان می‌کند. توبه کنید و خدا توبه شما را قبول می‌کند.»
مدرسه فیضیه امام خمینی ۱۲ اردیبهشت ۱۳۵۸ در سوگ آیت‌الله مظهری گریستند و فرمودند «بکشید ما را ملت ما بیدارتر می‌شود.»
جهان اسلام در پی بمباران اردوگاه‌های فلسطینی و نیز جنوب لبنان توسط جنگنده‌های اسرائیلی در ۱۴ مرداد ۱۳۵۸، دو روز بعد امام خمینی آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را به عنوان روز جهانی قدس اعلام کردند.
کردستان با اوج گرفتن بحران کردستان و قریب‌‌الوقوع شدن سقوط شهر استراتژیک پاوه، امام ۲۷ مرداد ۱۳۵۸ در پیامی انقلاب از همه نیروهای نظامی و انتظامی خواستند بدون فوت وقت و حتی در صورت مخالفت مافوق، به سمت پاوه بشتابند «اگر با شـدت رفتار نكنند، ما با آن‌ها با شدت رفتار مى‌كنیم. مسامحه حدودى دارد. می آیم تهران و با روسایى كه مسامحه مى كنند، انقلابى عمل مى‌كنم. بروید توطئه‌گرها را سركوب كنید. مسامحه نكنید.»
تهران با اشغال سفارت آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام امام در پیامی فرمودند «این انقلاب بزرگ‌تر از انقلاب اول است. در این انقلاب شیطان بزرگ، آمریکا است. اگر او [شاه] را برنگرداند ما با آن‌ها و انگلستان طور دیگری رفتار می‌کنیم.» امام یک روز بعد با استعفای بازرگان از ریاست دولت موافقت کردند و دو هفته بعد هم دستور دادند گروگان‌های زن و سیاهپوست آزاد شوند.
ایران امام برای مقابله با بحران‌های پیش روی انقلاب اعم از داخلی و خارجی، ۵ آذر ۱۳۵۸ فرمان تشکیل بسیج مستضعفین را صادر کردند.
قم در پی حوادث مربوط به آیت‌الله شریعتمداری و طرفداران‌شان در قم، امام دچار عارضه قلبی شده و ۲ بهمن ۱۳۵۸ به تهران عزیمت کردند.
تهران امام به محض ورود به تهران به بیمارستان قلب مهدی رضایی [شهید رجایی] اعزام شده تا مورد مداوا قرار گیرد. هزاران نفر از مردم تهران برای اهدای قلب خود به امام خمینی اعلام آمادگی کردند.
بیمارستان مهدی رضایی با پیروزی ابوالحسن بنی‌صدر در نخستین انتخابات ریاست جمهوری، امام ۱۵ بهمن ۱۳۵۸ حکم ریاست جمهوری وی را تنفیذ کردند «من یك كلمه به آقاى بنى‌صدر تذكر مى دهم. این یك تذكر براى همه است. حب الدنیا راس كل خطیئه. هر مقامى كه براى بشر حاصل مى‌شود، روزى گرفته خواهد شد و آن روز هم نامعلوم است. مقام آن‌ها را مغرور نكند که این مقام رفتنى است.»
واشنگتن جیمی کارتر رئیس‌جمهور آمریکا که انتخابات ریاست جمهوری آبان ۱۳۵۹ را پیش رو داشت، ۶ فروردین ۱۳۵۹ دست به قلم شد و برای آزادی گروگان‌های آمریکایی و پایان این بحران برای امام خمینی نامه نوشت «عالیجناب. تمنا دار مرا در حل بحران فیمابین بر اساس ضوابط منصفانه و شرافت‌مندانه جدا یاری کنید و از این بابت نهایت حق‌شناسی را خواهم داشت. با تقدیم بهترین احترامات. جیمی کارتر. ۲۶ مارس ۱۹۸۰» امام هم ۴ روز بعد این نامه محرمانه را رسانه‌ای کرد.
تهران در پی قطع یک جانبه رابطه ایران و آمریکا از سوی جیمی کارتر رئیس‌جمهور آمریکا در ۱۹ فروردین ۱۳۵۹ امام فرمود «اگر كارتر در عمر خود یك كار كرده باشد كه بتوان گفت به خیر و صلاح است، همین قطع رابطه است. ملت رزمنده ایران این طلیعه پیروزى نهایى كه ابرقدرت سفاكى را وادار به قطع رابطه یعنى خاتمه دادن به چپاولگری‌ها كرده، اگر جشن بگیرد، حق دارد.»
طبس با شکست حمله نظامی آمریکا به صحرای طبس برای یورش به تهران و آزادی گروگان‌ها در ۵ اردیبهشت ۱۳۵۹، امام اعلام کرد «هلیکوپترهای آقای کارتر را چه کسی ساقط کرد؟ ما ساقط کردیم؟ شنها ساقط کردند. شنها مامور خدا بودند.»
بغداد با چاپ عکس امام خمینی در روزنامه دولتی الجمهوریه چاپ بغداد در ۵ مرداد ۱۳۵۹(روز مرگ شاه)، این روزنامه نایاب و مدیر مسئول آن توسط صدام حسین احضار شد.
تهران ساعتی پس از شروع رسمی جنگ ایران و عراق در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹(شروع غیررسمی جنگ در ۱۸ شهریور ۱۳۵۹ با اشغال منطقه زین‌القوس و خان‌لیلی توسط نیروهای عراقی بود) امام در پیامی فرمودند «اگر چنانچه صدام حد خودش را نداند و تجاوز را تکرار بکند ما دستور می‌دهیم ملت ما بسیج می‌شوند و ما با ملت عراق کاری نداریم بلکه این صدام است که به واسطه تحریک آمریکا اقدام کرده است.»
بیت امام یک روز پس از خلق حماسه یورش خلبانان ایرانی به پایگاه‌های اچ-۳ در مرز عراق و اردن، همگی‌شان در ۱۷ فروردین ۱۳۶۰ با امام خمینی ملاقات کردند و امام اقدام آن‌ها را بی‌نظیر توصیف کرد.
تهران با اوج گرفتن اختلاف بین بنی‌صدر رئیس‌جمهور با سایر مسئولان نظام، امام در ۱۹ فروردین ۱۳۶۰ دستور تشکیل هیات سه نفره را برای رفع اختلافات دادند که آقایان مهدوی کنی، بهشتی و محمد یزدی از جانب امام و شهاب‌الدین اشراقی هم از جانب بنی‌صدر تلاش کردند تا مسائل را حل و فصل کنند.
تهران در پی ناکارآمدی بنی‌صدر فرمانده کل قوا در مدیریت جنگ، امام ۲۰ خرداد ۱۳۶۰ فرمان عزل بنی‌صدر از فرماندهی کل قوا را صادر کردند.
مجلس پس از صدور عدم کفایت سیاسی بنی‌صدر برای تصدی پست ریاست‌جمهوری توسط نمایندگان مجلس، امام، ابوالحسن بنی‌صدر را از ریاست جمهوری عزل کردند « کرارا به بنی‌صدر گفتم حسابت را از منافقین جدا کن.»
تهران با شهادت آیت‌الله بهشتی و ۷۲ تن از اعضای حزب جمهوری اسلامی در ۷ تیر ۱۳۶۰، امام خمینی خطاب به عاملان این جنایت فرمودند «ننگ‌تان باد ای تفاله‌های شیطان، و عارتان باد ای خودفروختگان به جنایتکاران بین‌المللی که در سوراخ‌ها خزیده و در مقابل ملتی که در برابر ابرقدرت‌ها برخاسته به خرابکاری جاهلانه پرداخته‌اید. شما این ملت را نشناخته‌اید.»
جماران در پی انفجار دفتر نخست‌وزیری و شهادت رجایی و باهنر در ۸ شهریور ۱۳۶۰ امام در سخنرانی‌شان در حسینیه جماران، فرمودند: «من ابن‌ملجم را از این‌ها مردتر می‌دانم. او در حضور مردم کار خودش را کرد و این‌ها مردانگی آن نامرد را هم ندارند.»
آبادان با دستور امام مبنی بر شکسته شدن محاصره آبادان، رزمندگان اسلام در عملیات ثامن‌الائمه در ۵ مهر ۱۳۶۰ محاصره بندر آبادان را شکسته و راه آزادی خرمشهر را هموار کردند.
دشت آزادگان امام خمینی پس از شنیدن خبر پیروزی رزمندگان اسلام در عملیات طریق‌القدس و آزادی منطقه عمومی دشت آزادگان در ۸ آذر ۱۳۶۰ آن را «فتح الفتوح» خواندند.
بیت امام ۱۶ اسفند ۱۳۶۰ با هماهنگی کاظم رحیمی و سیداحمد خمینی بازیکنان پرسپولیس و استقلال به دیدار امام خمینی رفتند. امام فرمودند «جبهه شما همان زمین مسابقه است و نشاطی که شما به مردم پشت جبهه می‌دهید اجر همان رزمندگان را دارد.»
جماران با درخواست سران ارتش و سپاه از امام مبنی بر استخاره درباره آغاز عملیات فتح‌المبین، در ۲۸ اسفند ۱۳۶۰ امام فرمودند: «استخاره لازم نیست. عملیات را انجام دهید که به فضل خدا پیروزید.» ۳ روز بعد امام خمینی پیروزی رزمندگان اسلام در عملیات فتح‌المبین را فتح عظیم خواندند.
خرمشهر در پی پیروزی رزمندگان اسلام در عملیات بیت‌المقدس و آزادی بندر استراتژیک خرمشهر از دست نیروهای ارتش بعث در ۳ خرداد ۱۳۶۱، امام خمینی فرمودند «خرمشهر را خدا آزاد کرد.»
سوریه پس از ورود نیروهای لشکر ۲۷ محمدرسول‌الله
(ص) به سوریه برای نبرد با اسرائیلی‌ها در لبنان در تیرماه ۱۳۶۱، امام در پیامی فرماندهان را ابتدا به تعیین تکلیف جبهه‌ای که اکنون با آن مواجه هستیم فراخواندند «راه قدس از کربلا می‌گذرد.»
تهران امام ۱۵ دی ۱۳۶۱ دستور دادند که هیات‌های گزینش منحل شوند «نباید در احوالات مردم تجسس شود و سوالاتی که مطرح می‌شوند باید در مورد احکام عمومی باشند.»
مجلس خبرگان اولین مجلس خبرگان رهبری ۲۳ تیر ۱۳۶۲ به فرمان امام خمینی آغاز به کار کرد.
جزایر مجنون در پی خبر فتح جزایر مجنون در منطقه هورالعظیم توسط رزمندگان اسلام در اسفند ۱۳۶۲، و نیز پاتک‌های سنگین صدامیان برای پس گرفتن جزایر، امام خمینی فرمودند «جزایر حتما باید نگه داشته شوند، هر طور که شده.»
فاو وقتی در بهمن ۱۳۶۴ رزمندگان توانستند در عملیات والفجر هشت، شبه جزیره فاو را فتح کنند، امام را کسی تا آن زمان این قدر خوشحال ندیده بود «قدرتمندی شما در همه‌جا سایه افکنده است و الان خواب در چشم صدامیان نیست.»
بیمارستان قلب امام خمینی ۶ فروردین ۱۳۶۵ به دنبال سکته قلبی دچار مرگ ناگهانی شدند که دکتر عارفی پزشک معالج بلافاصله با ماساژ قلبی و تنفس دهان به دهان و نیز با استفاده از دستگاه اکسیژن حیات را به امام بازمی گرداند.
فرودگاه قلعه‌مرغی با ورود مخفیانه هیات آمریکایی به سرپرستی رابرت مک فارلین به تهران در ۴ خرداد ۱۳۶۵ امام خمینی بر عدم ملاقات سران کشوری و لشکری با هیات آمریکایی دستور دادند. با این وجود بین هاشمی رفسنجانی و هیات آمریکایی ملاقاتی صورت گرفت.
نجف آباد امام در پیامی به آیت‌الله منتظری در ۱۲ مهر ۱۳۶۵، وی را از حمایت از سیدمهدی هاشمی برادر دامادش برحذر داشتند و نیز درباره دسیسه‌های منافقین هشدار دادند. از سویی ۵ آبان نیز در نامه‌ای به محمدی ری‌شهری وزیر اطلاعات برخورد قاطع با افراد ضد‌انقلاب و منحرفین وابسته به باند سیدمهدی هاشمی را خواستار شد.
شلمچه چند روز پس از شکست رزمندگان اسلام در عملیات کربلای ۴، فرماندهان برای شروع عملیات بعدی از همان نقطه تردید داشتند که امام آن‌ها را به نهراسیدن از نتیجه عملیات و توکل به خداوند دعوت کرد. با قوت قلب امام، عملیات کربلای ۵ انجام شد و نتایج درخشانی نصیب رزمندگان شد که می‌توان به اضمحلال شاکله نظامی ارتش بعث و تغییر لحن شورای امنیت در تنظیم قطعنامه ۵۹۸ اشاره کرد.
مکه امام در پیامی منسوب به «برائت از مشرکین» در ۶ مرداد ۱۳۶۶ همه مسلمانان جهان و زائران بیت‌الله الحرام را بر لزوم اعلام برائت از دشمنان اسلام فرا خواندند «اسلام به زودی تمام سنگرهای کلیدی جهان را فتح خواهد کرد.»
مکه با وقوع جنایت علیه زائران ایرانی خانه خدا توسط نیروهای آل سعود و شهادت حدود ۴۰۰ ایرانی، امام ۱۲ مرداد ۱۳۶۶ در پیامی فرمودند «دوباره دست کثیف آمریکا و اسرائیل از آستین ریاکاران و سردمداران کشور عربستان و خائنین به حرمی شرفین به درآمد. این لکه ننگی است که با آب زمزم و کوثر هم پاک نمی‌شود.»
تهران با برجسته شدن اختلافاتی میان سران قوا و نیز شورای نگهبان، با دستور امام در ۱۷ بهمن ۱۳۶۶ مجمع تشخیص مصلحت نظام به فرمان امام خمینی تشکیل شد.
خلیج فارس آمریکایی‌ها در آسمان خلیج‌فارس در جنایتی هولناک، ۱۲ تیر ۱۳۶۷ هواپیمای ایرباس ایرانی را با ۲۹۰ سرنگون کردند که امام در واکنش به این جنایت فرمودند «باید همه برای جنگی تمام‌عیار علیه آمریکا و اذنابش به جبهه رو کنیم.»
تهران با درخواست مسئولان لشکری و کشوری، امام ۲۶ تیر ۱۳۶۷ قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت را برخلاف میل باطنی پذیرفتند «قبول این مساله برای من از زهر کشنده‌تر است ولی راضی به رضای خدایم و برای رضایت او این جرعه را نوشیدم.»
سرتاسر مرز غربی ۳۱ تیر ۱۳۶۷ با یورش دوباره ارتش بعث عراق پس از پذیرش قطعنامه از سوی ایران، امام در پیامی همه جوانان را به دفاع از میهن و اسلام فراخواندند «فرزندان انقلابی‌ام، توجه کنید امروز روز حضور گسترده در جبهه‌ها است. ما خواستیم به دنیا ثابت کنیم صدام معتقد به مجامع بین‌المللی نیست و ما تا قبول قطعنامه از سوی عراق جواب دشمنان را در جبهه‌ها خواهیم داد.»
تهران امام خمینی، ۱۵ شهریور ۱۳۶۷ میرحسین موسوی نخست‌وزیر را از استعفا منع کردند «در زمانی که مردم حزب‌الله برای یاری اسلام، فرزندان خود را به قربانگاه می‌برند چه وقت گله و استعفا است. در سنگر نخست‌وزیری به خدمت خود ادامه دهید.»
مسکو امام ۱۱ دی ۱۳۶۷ در پیام مهم و تاریخی به میخائیل گورباچف رهبر اتحاد جماهیر شوروی ضمن دعوت به مطالعه ادیان الهی و دور شدن از غرب، نوشتند «از این پس كمونیسم را باید در موزه‌هاى تاریخ سیاسى جهان جست‌وجو كرد.»
لندن در پی فتوای ۲۵ بهمن ۱۳۶۷ امام خمینی مبنی بر اعدام سلمان رشدی به دلیل اهانت به ساحت پیامبر اسلام
(ص) در کتاب آیات شیطانی، دولت انگلیس با ایران قطع رابطه کرد.
جماران ادوارد شوارد نادزه فرستاده رهبر شوروی برای با امام خمینی به بیت امام رفت و پاسخ رهبر شوروی را برای امام قرائت کرد.
نجف آباد
در پی نفوذ باند مهدی هاشمی و برخی اعضای سازمان مجاهدین خلق در دفتر آیت‌الله منتظری، امام خمینی در نامه ۶ فروردین ۱۳۶۸ به منتظری مشروعیت رهبری آینده نظام را از وی ساقط دانستند. چند ماه قبل نامه محرمانه امام به منتظری را رادیو بی‌بی‌سی قرائت کرده بود. ۲ روز بعد از نامه امام، منتظری استعفا داد.
بیمارستان قلب امام خمینی بر اثر عارضه قلبی و گوارشی به بیمارستان قلب رفتند و تلاش چند روزه پزشکان برای زنده نگه داشتن ایشان به نتیجه‌ای نرسید و معمار انقلاب اسلامی ایران در ساعت ۲۲:۲۰ شامگاه ۱۳ خرداد ۱۳۶۸ به ملکوت اعلی پیوستند.
تهران اعضای مجلس خبرگان رهبری در جلسه‌ای غیرعلنی در بامداد ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای رئیس‌جمهور را به عنوان رهبر انقلاب اسلامی ایران برگزیدند.
بهشت‌‌زهرا پیکر مطهر امام خمینی ۱۶ خرداد پس از تشییع میلیونی – که خبرگزاری فرانسه تعداد تشییع‌کنندگان را ۱۴ میلیون نفر اعلام کرد - در بهشت‌زهرای تهران به خاک سپرده شد که اکنون حرم مطهر ایشان زیارتگاه عاشقان انقلاب اسلامی از اقصی نقاط جهان است.
نویسنده: محمد گرشاسبی
