۰۲۱-۷۷۹۸۲۸۰۸
info@jannatefakkeh.com

حارس همیشه آسمان میهن

حارس همیشه آسمان میهن

حارس همیشه آسمان میهن

جزئیات

قلب تاریخ- شهید اقبالی دوگاهه/ به مناسبت ۱ آبان، سالروز شهادت شهید علی اقبالی دوگاهه در موصل عراق، سال ۱۳۵۹

1 آبان 1402
«شهید قلب تاریخ است.» این جمله‌ای است زرین از دکتر علی شریعتی. جمله‌ای که خلاصه و عصاره فلسفه شهادت است و بهترین راوی خون شهدایی که گران‌ترین سرمایه‌شان؛ جان را با خدا معامله کردند تا آئین پیغمبر آخرالزمان روی زمین بماند. «شهید قلب تاریخ است»، هر شهید مسیر تاریخ را تغییر می دهد و آن را قلب می‌کند. از ابتدای تاریخ اسلام مشرکان و کفار و منافقان، کمر به سرنگونی پرچم اسلام بستند و این شهدا بودند که با نثار خون خود بیرق اسلام را برافراشته نگه داشتند. «شهید قلب تاریخ است» چون در این حساس‌ترین مقطع تاریخ اسلام، این شهدا هستند که نقشه همه شیاطین را نقش بر آب می‌کنند و بشریت را به سوی سعادت سوق می‌دهند. آنچه در پی می‌آید سرگذشت شهدایی است که زیبا زیستند، پیش از شهادت شهید شدند و بعد با نثار خون خود مسیر تاریخ را تغییر دادند تا اذان محمدی بر ماذنه‌ها بماند و بشر طعم آزادگی بچشد.
رودبار
سیدعلی اقبالی دوگاهه ۷ مهرماه ۱۳۲۸ در روستای دوگاهه پایین بازار رودبار در خانواده‌ مذهبی و متدین به دنیا آمد. پس از گذراندن دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی برای ادامه تحصیل به تهران رفت.

تهران
دوگاهه مدرک دیپلم ریاضی خود را در سن ۱۷ سالگی از دبیرستان امیرکبیر تهران گرفت.

تهران
سیدعلی ۱۳ آذر ۱۳۴۶ با عشق و علاقه وافری که به پرواز و حراست از آسمان میهن داشت، به استخدام نیروی هوایی ارتش درآمد و آموزش‌‌های نظامی کسب کرد و در آزمون‌‌های زبان انگلیسی، مهارت‌‌های فنی و تخصصی رتبه برتر را کسب کرد.

دانشکده پرواز
دوگاهه آموزش‌‌های تخصصی و مهارت‌‌های فنی و انجام پرواز مقدماتی با هواپیمای پاپ و اف-۳۳ را در دانشکده پرواز نیروی هوایی ارتش گذراند.

ایالت آریزونا
در ۲۵ مرداد ۱۳۴۷ به همراه دو نفر از دانشجویان برای تکمیل دوره خلبانی به پایگاه هوایی ویلیامز شهر فنیکس ایالت آریزونای آمریکا فرستاده شد.

پایگاه ویلیامز
سیدعلی اقبالی دوگاهه به مدت ۲۲۰ ساعت دوره‌های تکمیلی پرواز را با هواپیماهای مختلف طی کرد و موفق به دریافت نشان خلبانی شد و رتبه نخست را در بین بیش از ۴۰۰ دانشجوی خلبانی از کشورهای مختلف-که به عنوان خلبان نمونه به این پایگاه فرستاده شده بودند- از آن خود کرد.

آمریکا
امتیازات خلبانی که علی دوگاهه در پایگاه ویلیامز آمریکا به دست آورد شامل رکوردهایی بود که تا آن زمان هرگز در آن پایگاه هوایی ثبت نشده بود. او تمامی اساتید پرواز هواپیماهای جنگی آمریکا را شگفت‌زده کرد و همه به او لقب «سلطان پرواز» دادند.

تهران
دوگاهه سال ۱۳۴۸ آموزش‌های تاکتیکی هواپیمای شکاری اف-5 را به سرعت گذراند و به عنوان افسر خلبان جنگنده شکاری تاکتیکی اف-۵ تایگر در گردان ۴۳ شکاری و در ۴ بهمن ۱۳۴۸ فعالیت‌های پروازی خود را در پایگاه هوایی دزفول آغاز کرد.

دزفول
در سال ۱۳۵۱ در رقابتی که بین خلبانان تمام پایگاه‌ها در پایگاه دزفول برگزار شد مقام نخست را در بین تمامی خلبان‌ها کسب کرد و به عنوان قهرمان قهرمانان معرفی شد.

آمریکا
سال ۱۳۵۳ دوگاهه برای گذراندن دوره کارشناسی تفسیر عکس‌های هوایی و مدیریت اطلاعات و عملیات هوایی دوباره به آمریکا فرستاده شد.

تهران
سیدعلی پس از بازگشت به تهران، در سن ۲۵ سالگی استاد خلبان جنگنده اف-5 شد که در واقع جوان‌ترین استاد خلبان نورثروپ اف-۵ در نیروی هوایی ارتش ایران به حساب می‌آمد. عباس بابایی و مصطفی اردستانی از شاگردان وی بودند.

محلات
«آشنایی ما در یک مراسم عروسی رقم خورد و پس از دو سال به دلیل اینکه درس می‌خواندم قبول کردم علی آقا به خواستگاری‌‌ام بیاید. البته همیشه و همه جا در تحقیقاتی که خانواده من از او داشت، همه از خوبی‌‌هایش را برای ما می‌گفتند. در مراسم خواستگاری به اقبالی گفتم که نگران شغل شما هستم، اما شما آنقدر حُسن و خوبی دارید که نمی‌توان فقط به شغل شما فکر کنم.»

رودبار
سیدعلی دوگاهه در سال ۱۳۵۴ با فریده هاشمی ۱۷ ساله ازدواج کرد و صاحب یک پسر به نام افشین شد که در حال حاضر از پزشکان حاذق کشور است.

تهران
خلبان دوگاهه در ۲۷ سالگی با درجه سرگردی جزو افسران ارشد نیروی هوایی ارتش ایران شد. عاشق پرواز بود و با توجه به مسئولیت‌‌های مهمی که بر عهده داشت هرگز از فعالیت‌‌های پروازی دور نشد. جرات و جسارت در پروازهای عملیاتی از وی استادی ماهر و برجسته ساخته بود.

بوشهر
در طی دوران فعالیتش در نیروی هوایی ارتش مسئولیت‌‌هایی در پایگاه‌های بوشهر، دزفول، تبریز و ستاد نیروی هوایی تهران داشت که می‌توان به سرپرست پست‌‌های راهبردی معلم خلبانی، رئیس شعبه اطلاعات و عملیات فرماندهی گردان ۲۳ شکاری اشاره کرد.

پرسنلی ارتش
در پرونده این شهید ذکر شده «وی در وضعیت عالی پروازی آکادمیک و انضباطی است. فردی صمیمی و مهربان، فروتن و خویشتن‌دار، گشاده‌رو و متین، آراسته و با اخلاق نیکو و منش انسانی. او علاقه وافری به قرآن دارد و هرچند وقت کل قرآن را دوره می‌کند

ستاد نیروی هوایی
سیدعلی اقبالی با بیش از سه هزار ساعت پرواز عملیاتی و آموزش خلبانی به دلیل آگاهی‌‌های بالای علمی، مهارت فنی و تخصصی در پروازهای تاکتیکی و عملیاتی در کم‌ترین زمان توانست به سطح لیدری ارتقا یابد.

تهران
دوگاهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی در معاونت طرح و برنامه نیروی هوایی ارتش افسر ناظر اجرای طرح‌‌های عملیاتی بود. اما مدتی از نیروی هوایی کنار رفت تا اینکه جنگ دوباره او را به ارتش پیوند زد.

تبریز
با شروع جنگ ایران و عراق، دوگاهه داوطلبانه به نیروی هوایی برگشت و در عملیات ۱۴۰ فروندی کمان ۹۹ لیدر دسته پروازی چهار فروندی به نام اسکارال، از پایگاه دوم شکاری تبریز به هوا برخاست و پس از بمباران پایگاه هوایی موصل، به همراه همه هم‌رزمانش سالم به پایگاه برگشتند.

عراق
دوگاهه با انجام پروازهای شناسایی و آموزشی، کمک شایانی به برتری هوایی ایران نسبت به قوای هوایی صدام کرد.

تهران
سیدعلی اقبالی از خانواده خداحافظی کرد و رفت. موقع رفتن به همسرش گفت «عزیزم، من برای چنین روزی تربیت شدم. ناموس ما در خرمشهر دست بعثی‌هاست.» همسرش سکوت کرد و به پسرش افشین که ۴ ساله بود نگاه می‌کرد. او گفت که نمی‌تواند افشین را بغل کند، تا این خداحافظی سخت نباشد و این آخرین دیدار او با افشین و فریده بود.

پایگاه شکاری
خلبان دوگاهه در طول یک ماهی که در جنگ حضور داشت ۵۰ پرواز بر فراز عراق انجام داد. برخی خلبان‌ها هنوز وقتی می‌خواستند سوار هواپیما شوند حالت ترس داشتند. اما دوگاهه بسیار راحت ماژیک برمی‌داشت و روی بمب‌ها می‌نوشت «to sadam» (برای صدام) و این بسیار باعث قوت قلب خلبانان می‌شد.

موصل
اول آبان ۱۳۵۹ هم‌زمان با روز عید قربان، در یک ماموریت برون‌‌مرزی به عنوان سرگروه با هدف بمباران یکی از سایت‌های رادار شهر موصل اعزام شد.

العقره
دو فروند هواپیمای اف-۵ پس از رسیدن به منطقه و عدم مشاهده هدف نخست برای بمباران پادگان العقره در حوالی پایگاه هوایی کرکوک به عنوان هدف دوم، تغییر مسیر دادند. اقبالی دوگاهه در ساعت تعیین شده روی هدف ظاهر شد و عملیات موفقیت‌‌آمیزی انجام داد.

موصل
پس از بمباران پادگان العقره، در راه بازگشت رادار راهبردی دشمن هواپیمای دوگاهه را نشانه رفت و اف-۵ وی مورد اصابت موشک قرار گرفت. دوگاهه به زحمت هواپیما را به ۳۰ کیلومتری شرق موصل نزدیک مرز ایران رسانده بود که در نهایت هنگام سقوط اجکت کرد و به اسارت قوای بعثی درآمد.

عراق
دوگاهه بیش‌تر تلمبه‌‌خانه‌‌ها و نیروگاه‌‌های برق عراق را از کار انداخته بود و طرح‌‌های عملیاتی وی موجب شده بود تا صادرات ۳۵۰ میلیون تنی نفت عراق به صفر برسد. از این رو بعثی‌ها برای ایجاد رعب و وحشت در بین خلبانان ایرانی برخلاف همه موازین انسانی و بین‌المللی تصمیم گرفتند او را بی‌رحمانه و به طرز فجیعی مجازات کنند.

تهران
علی هر روز بعدازظهر بعد از پرواز‌ها با همسرش تماس می‌گرفت. اما آن روز هر چه منتظر ماندند تماسی در کار نبود. به ناچار همسرش با علی تماس گرفت، اما کسی جواب نمی‌‌داد و هیچکس پاسخگو نبود. تا اینکه یکی جواب داد «در حال صرف شام هستند.» همسرش نپذیرفت و گفت «امکان ندارد، چون قرار ما بود بعد از پرواز‌ها با هم صحبت کنیم

بغداد
پس از اسارت دوگاهه، از بغداد دستور موکد صدام‌حسین مبنی بر برخورد شدید با خلبانان و فرماندهانی که نام‌شان در فهرست سیاه ارتش عراق بود رسید و به دلیل ضربات مرگباری که خلبان دوگاهه به نیروهای عراقی وارد آورده بود توسط یگان‌های بعثی با طناب به دو جیپ بسته شد و بدنش را به دو نیم کردند و او به شهادت رساندند.

گورستان محافظیه
نیمی از بدن خلبان سیدعلی اقبالی دوگاهه را در گورستان محافظیه شهر نینوا(موصل قدیم) و نیمه دیگر آن را در قبرستان زبیر شهر موصل به خاک سپردند.

تهران
همسرش سال‌ها به تصور اینکه علی دوگاهه زنده است پیگیر وضعیت او بود و از طریق نیروی هوایی و حتی صلیب سرخ سعی می‌کرد از سرنوشت همسر خلبانش مطلع شود. بی‌خبری که حتی پس از جنگ نیز ادامه داشت.

صلیب سرخ
سال ۱۳۷۱ از صلیب‌سرخ نامه‌‌ای به تهران رسید که اسامی تعدادی خلبان در آن نوشته بود که بنابر گفته مقامات عراقی در قبرستانی دفن شده بودند و نام سیدعلی اقبالی نیز در آن بود.

فرودگاه مهرآباد
پیکر دوگاهه را به فرودگاه مهرآباد تهران آوردند. «همسرم در پایگاه دزفول به خاطر بازی فوتبال دستش شکسته بود و عمل کرده بود و پلاتین گذاشته بود و قانون بود که پلاتین دربیاورد. اما حمکت خداوند این بود که از دستش در نیاورد تا نشانه‌‌ای برای من باشد و بعد از ۲۲ سال یک مقدار استخوان آوردند بدون پلاک. چگونه می‌توانستم باور کنم که این علی است. حتی سر او را هم بریده بودند

بهشت زهرا
پس از ۲۲ سال و با پیگیری کمیته جست‌وجوی اسرا و مفقودین و کمیته بین‌‌المللی صلیب‌سرخ، در پنجم مرداد سال ۸۱ بازمانده پیکر سیدعلی دوگاهه به ایران بازگشت و پس از تشییع در ایام فاطمیه در قطعه شهدای جنگ ایران و عراق بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

روستای دوگاهه
مزار یادبودی هم به نام شهید سیدعلی اقبالی دوگاهه در روستای دوگاهه رودبار ساخته شد.

نویسنده: محمد گرشاسبی

مقاله ها مرتبط