تغییر معادلات منطقه‌ با فرود خنجر انصارالله یمن در قلب رژیم صهیونیستی

گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: فرودگاه بین‌المللی بن‌گوریون، واقع در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی تل‌آویو، به‌عنوان بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین دروازه هوایی رژیم صهیونیستی شناخته می‌شود. این فرودگاه، که به نام داوید بن گوریون، اولین نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، نام‌گذاری شده، نقشی حیاتی در اقتصاد، گردشگری و ارتباطات بین‌المللی این رژیم ایفا می‌کند. بااین‌حال، از زمان آغاز عملیات طوفان‌الاقصی در اکتبر ۲۰۲۳، این فرودگاه بار‌ها هدف حملات نیرو‌های مقاومت، به‌ویژه انصارالله یمن، قرار گرفته است.

ظرفیت پروازی فرودگاه بن گوریون

فرودگاه بن گوریون به‌عنوان شلوغ‌ترین فرودگاه رژیم صهیونیستی و یکی از مهم‌ترین مراکز هوایی خاورمیانه شناخته می‌شود. بر اساس داده‌های سال ۲۰۲۳، این فرودگاه سالانه بیش از ۲۱.۱ میلیون مسافر را جابه‌جا کرده و به‌عنوان پایگاه اصلی شرکت‌های هواپیمایی مانند ال عال، اسرائر و آرکیا عمل می‌کند. این فرودگاه دارای سه ترمینال اصلی است که ترمینال شماره ۳ به‌طور خاص برای پرواز‌های بین‌المللی طراحی شده و امکانات پیشرفته‌ای برای مدیریت حجم بالای پرواز‌ها دارد. ظرفیت عملیاتی فرودگاه به آن اجازه می‌دهد روزانه صد‌ها پرواز ورودی و خروجی را مدیریت کند، با توانایی پذیرش هواپیما‌های بزرگ مانند بوئینگ ۷۴۷ و ایرباس A ۳۸۰.

آمار‌ها نشان می‌دهند که در شرایط عادی، بن گوریون روزانه بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ پرواز (شامل پرواز‌های داخلی و بین‌المللی) را مدیریت می‌کند. این ظرفیت به لطف زیرساخت‌های مدرن، باند‌های پروازی متعدد و سیستم‌های ناوبری پیشرفته ممکن شده است. بااین‌حال، این ظرفیت در زمان‌های بحران، مانند حملات موشکی یا تهدیدات امنیتی، به‌شدت تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد، همان‌طور که در پی عملیات طوفان الاقصی و حملات انصارالله مشاهده شد.

کاهش پرواز‌ها پس از عملیات طوفان الاقصی

عملیات طوفان الاقصی، که در اکتبر ۲۰۲۳ توسط نیرو‌های مقاومت فلسطین آغاز شد، نقطه عطفی در مقابله با رژیم صهیونیستی بود. این عملیات نه‌تنها رژیم را در جبهه‌های نظامی و سیاسی به چالش کشید، بلکه زیرساخت‌های حیاتی آن، از جمله فرودگاه بن گوریون، را تحت فشار بی‌سابقه‌ای قرار داد. از زمان آغاز این عملیات، پرواز‌های فرودگاه بن گوریون به دلایل امنیتی و کاهش تقاضای سفر به شدت کاهش یافت.

بر اساس گزارش‌ها، بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی بین‌المللی، از جمله خطوط هوایی غربی، پرواز‌های خود به مقصد بن گوریون را لغو کردند. به‌عنوان مثال، نیویورک تایمز در اوت ۲۰۲۴ گزارش داد که ۱۸ پرواز شرکت‌های هواپیمایی غربی در یک روز به دلیل نگرانی‌های امنیتی لغو شد.

این کاهش پرواز‌ها به دلیل حملات موشکی مکرر نیرو‌های مقاومت، به‌ویژه حزب‌الله لبنان و انصارالله یمن، تشدید شد. رسانه‌های صهیونیستی گزارش دادند که در برخی مقاطع، فعالیت‌های فرودگاه برای ساعت‌ها یا حتی روز‌ها به‌طور کامل متوقف شده است.

به گزارش رسانه‌های صهیونیستی، برآورد‌ها نشان می‌دهد که از اکتبر ۲۰۲۳ تا می ۲۰۲۵، تعداد پرواز‌های روزانه بن گوریون در برخی دوره‌ها تا ۷۰ درصد کاهش یافته است. این کاهش نه‌تنها به دلیل تهدیدات مستقیم نظامی، بلکه به دلیل کاهش اعتماد مسافران و شرکت‌های هواپیمایی به امنیت این فرودگاه بود. توقف پرواز‌ها همچنین باعث شد که رژیم صهیونیستی برای برخی پرواز‌ها به فرودگاه رامون در صحرای نقب متوسل شود، که ظرفیت بسیار کمتری نسبت به بن گوریون دارد.

واکنش مسئولین رژیم صهیونیستی به حمله انصارالله

حمله اخیر انصارالله به فرودگاه بن‌گوریون، باعث شد، پرواز‌های فرودگاه برای چندین ساعت متوقف و خسارات قابل‌توجهی به زیرساخت‌های آن وارد شود. این موشک، که از فاصله بیش از ۲،۰۰۰ کیلومتری شلیک شد، سامانه‌های پدافندی پیشرفته رژیم را ناکام گذاشت و ضربه‌ای سنگین به اعتبار نظامی رژیم صهیونیستی وارد کرد.

یسرائیل کاتس، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی، در واکنشی نمایشی، یمن را به انتقام تهدید کرد. نخست وزیر رژیم صهیونیستی نیز به‌دنبال برگزاری جلسه‌ای اضطراری درخصوص بررسی شیوه پاسخ‌دهی به حمله موفقیت‌آمیز ارتش یمن به فرودگاه بن‌گوریون است. رسانه‌های عبری، مانند هاآرتص، گزارش دادند که ناکامی سامانه‌های «حیتس ۳» و «تاد» در رهگیری موشک هایپرسونیک انصارالله، نگرانی‌های عمیقی در میان مقامات نظامی رژیم ایجاد کرده است. این واکنش‌ها نشان‌دهنده استیصال رژیم در برابر توانمندی‌های نظامی انصارالله بود، که بار دیگر ثابت کرد قادر است معادلات نظامی منطقه را تغییر دهد.

تأثیر اقتصادی حمله انصارالله به فرودگاه بن‌گوریون

حمله موشک هایپرسونیک انصارالله به فرودگاه بن‌گوریون تأثیرات اقتصادی عمیقی بر رژیم خواهد داشت. این فرودگاه، که شریان اصلی اقتصاد رژیم در زمینه تجارت، گردشگری و حمل‌ونقل بین‌المللی است، با توقف چندساعته پرواز‌ها متحمل خسارات مالی سنگینی شد. لغو صد‌ها پرواز و سرگردانی هزاران مسافر به کاهش درآمد شرکت‌های هواپیمایی و کسب‌وکار‌های وابسته به فرودگاه منجر شد.

صنعت گردشگری رژیم، که پیش‌تر به دلیل عملیات طوفان‌الاقصی و فرار حدود ۲۵۰،۰۰۰ صهیونیست از سرزمین‌های اشغالی ضربه خورده بود، پس از این حمله آسیب بیشتری خواهد دید. کاهش پرواز‌ها و نگرانی‌های امنیتی باعث شد تعداد گردشگران ورودی به حداقل برسد. علاوه بر این، شرکت‌های بین‌المللی که با رژیم صهیونیستی همکاری تجاری داشتند، به دلیل ناامنی بن‌گوریون و فراهم نبودن بستر مناسب سرمایه‌گذاری، فعالیت‌های خود را محدود خواهند کرد.

از منظر کلان، این حمله اعتماد سرمایه‌گذاران به رژیم صهیونیستی را کاهش داده و خسارات مضاعفی را به این رژیم کودک کش وارد خواهد کرد. همچنین خسارات مستقیم به زیرساخت‌های فرودگاه، همراه با هزینه‌های تعمیرات و تقویت سامانه‌های دفاعی، فشار مالی مضاعفی را بر اقتصاد رژیم وارد می‌کند. این در حالی است که اقتصاد رژیم پیش‌تر به دلیل هزینه‌های جنگ در غزه و لبنان تحت فشار بوده و فرصتی هم برای بازیابی نداشته است.

سامانه‌های پدافندی فرودگاه بن‌گوریون

فرودگاه بن‌گوریون به دلیل اهمیت استراتژیک خود تحت حفاظت سامانه‌های پدافندی پیشرفته‌ای قرار دارد، از جمله:

۱ - سامانه حیتس (Arrow): طراحی‌شده برای رهگیری موشک‌های بالستیک دوربرد، نسخه «حیتس ۳» آن توانایی مقابله با موشک‌های پیشرفته را دارد. این سامانه با همکاری آمریکا توسعه یافته است.

۲ - سامانه تاد (THAAD): سامانه آمریکایی برای رهگیری موشک‌های بالستیک در فاز نهایی پرواز، که در برخی مقاطع برای حفاظت از بن گوریون مستقر شده بود.

۳ - سامانه گنبد آهنین (Iron Dome): برای مقابله با راکت‌ها و موشک‌های کوتاه‌برد، در اطراف تل‌آویو و بن گوریون فعال است.

۴ - سامانه فلاخن داوود (David’s Sling): برای رهگیری موشک‌های میان‌برد و پهپاد‌ها استفاده می‌شود.

این سامانه‌ها با رادار‌های پیشرفته و سیستم‌های هماهنگ‌شده برای حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی طراحی شده‌اند. بااین‌حال، ناکامی آنها در رهگیری موشک هایپرسونیک فلسطین ۲ نشان‌دهنده محدودیت‌های این فناوری‌ها در برابر تسلیحات پیشرفته انصارالله است.

علت موفقیت عملیات انصارالله یمن در حمله به بن‌گوریون

موشک‌های هایپرسونیک، مانند فلسطین ۲، به دلیل سرعت فوق‌العاده بالا (بیش از ۵ ماخ یا حدود ۶،۱۷۰ کیلومتر بر ساعت) و قابلیت مانورپذیری در فاز‌های مختلف پرواز، چالش بزرگی برای سامانه‌های پدافندی ایجاد می‌کنند. بر اساس گزارش بی‌بی‌سی، این موشک با سرعت و دقت بالا به فرودگاه بن گوریون اصابت کرد. ویژگی‌های کلیدی که احتمالاً به دور زدن سامانه‌های دفاعی کمک کردند عبارت‌اند از:

•سرعت بالا و زمان واکنش محدود: موشک فلسطین ۲ احتمالاً مسافت ۲،۰۰۰ کیلومتری را در کمتر از ۱۲ دقیقه طی کرد. این سرعت بالا زمان واکنش سامانه‌های راداری و رهگیری رژیم را به شدت کاهش داد. سامانه‌هایی مانند حیتس ۳ و تاد، که برای رهگیری موشک‌های بالستیک با مسیر‌های قابل‌پیش‌بینی طراحی شده‌اند، در برابر اهداف هایپرسونیک با زمان پاسخ کمتر از چند ثانیه ناکارآمد هستند.

•مانورپذیری در فاز نهایی: موشک‌های هایپرسونیک می‌توانند در فاز نهایی پرواز (Terminal Phase) مسیر‌های غیرقابل‌پیش‌بینی را طی کنند. این قابلیت، که احتمالاً در فلسطین ۲ به‌کار گرفته شده، باعث می‌شود رادار‌های ردیابی رژیم نتوانند مسیر دقیق موشک را پیش‌بینی کنند، و در نتیجه، موشک‌های رهگیر (مانند موشک‌های حیتس یا تاد) به هدف برخورد نکنند.

•سطح مقطع راداری پایین (Low RCS): انصارالله احتمالاً از فناوری‌های کاهش‌دهنده سطح مقطع راداری (Radar Cross-Section) در طراحی موشک استفاده کرده است. این فناوری، که شامل استفاده از مواد جاذب امواج رادار یا طراحی آیرودینامیک خاص است، تشخیص موشک توسط رادار‌های رژیم را دشوارتر کرد.

از دیگر نقاط قوت احتمالی حمله انصارالله، انتخاب مسیر پروازی غیرمتعارف برای موشک فلسطین ۲ بود. سامانه‌های پدافندی رژیم صهیونیستی، به‌ویژه حیتس و تاد، برای رهگیری موشک‌های بالستیک با مسیر‌های قوسی استاندارد (Ballistic Trajectory) بهینه‌سازی شده‌اند. با این‌حال، موشک‌های هایپرسونیک می‌توانند مسیر‌های شبه‌بالستیک یا حتی نزدیک به سطح (Low-Altitude Trajectory) را دنبال کنند. احتمالات زیر در این زمینه مطرح است:

•پرواز در ارتفاع پایین در فاز میانی: موشک فلسطین ۲ ممکن است در بخش‌هایی از مسیر خود در ارتفاع پایین‌تر از حد معمول موشک‌های بالستیک پرواز کرده باشد. این امر باعث می‌شود رادار‌های دوربرد رژیم، که برای تشخیص اهداف در ارتفاعات بالا تنظیم شده‌اند، نتوانند موشک را به‌موقع شناسایی کنند. این تاکتیک به‌ویژه در برابر سامانه تاد، که برای رهگیری در فاز نهایی و ارتفاعات بالا طراحی شده، مؤثر است.

•استفاده از مناطق کور راداری: انصارالله ممکن است مسیر پروازی را طوری طراحی کرده باشد که از مناطق کور راداری رژیم، مانند نواحی تحت پوشش ضعیف رادار‌های زمینی یا مناطق تحت تأثیر جغرافیای طبیعی (مانند تپه‌ها یا دریاها)، عبور کند. این تاکتیک به موشک اجازه داد تا در بخش‌هایی از مسیر از دید رادار‌ها پنهان بماند.

یکی از احتمالات قوی، استفاده انصارالله از فناوری‌های جنگ الکترونیک (Electronic Warfare) برای مختل کردن رادار‌ها و سیستم‌های هدایتی رژیم است. این فناوری‌ها می‌توانند به‌صورت غیرمستقیم به موشک فلسطین ۲ کمک کرده باشند، حتی اگر خود موشک مجهز به چنین سیستمی نباشد. احتمالات زیر در این زمینه قابل‌بررسی است:

•جمینگ راداری (Radar Jamming): انصارالله ممکن است از سیستم‌های جمینگ زمینی یا حتی ماهواره‌ای برای ایجاد نویز در باند‌های راداری رژیم استفاده کرده باشد. این نویز می‌تواند توانایی رادار‌های رژیم در تشخیص و ردیابی موشک را کاهش دهد. به‌عنوان مثال، رادار AN/TPY-۲ سامانه تاد، که برای ردیابی اهداف دوربرد استفاده می‌شود، در برابر جمینگ هدفمند آسیب‌پذیر است.

•فریب راداری (Deception): انصارالله احتمالاً از سیگنال‌های فریب‌دهنده برای ایجاد اهداف کاذب (False Targets) در رادار‌های رژیم استفاده کرده است. این سیگنال‌ها می‌توانند رادار‌ها را وادار کنند که به‌جای موشک واقعی، به اهداف خیالی واکنش نشان دهند، و در نتیجه، موشک فلسطین ۲ بدون مزاحمت به هدف برسد.

همچنین انصارالله با بهره‌گیری از اطلاعات دقیق جغرافیایی و نظامی، بخش‌های حساس فرودگاه بن گوریون را هدف قرار داد. این دقت نشان‌دهنده توانایی‌های اطلاعاتی بالای این جنبش است. علاوه بر این، زمان‌بندی حمله احتمالاً به‌گونه‌ای انتخاب شد که رژیم صهیونیستی در حالت آمادگی پایین قرار داشته باشد. به‌عنوان مثال، حمله ممکن است در ساعات کم‌ترافیک راداری یا در زمانی انجام شده باشد که رژیم درگیر مدیریت تهدیدات دیگر بوده است.

ناگفته نماند که سامانه‌های پدافندی رژیم صهیونیستی، با وجود پیشرفته بودن، دارای محدودیت‌هایی هستند که انصارالله به‌خوبی از آنها بهره‌برداری کرد:

•عدم بهینه‌سازی برای اهداف هایپرسونیک: سامانه‌های حیتس ۳ و تاد برای مقابله با موشک‌های بالستیک سنتی طراحی شده‌اند که مسیر‌های قوسی قابل‌پیش‌بینی دارند. موشک‌های هایپرسونیک، مانند فلسطین ۲، با ترکیب سرعت بالا و مانورپذیری، خارج از محدوده طراحی این سامانه‌ها عمل می‌کنند. به‌عنوان مثال، موشک‌های رهگیر حیتس برای برخورد با اهدافی با سرعت کمتر از ۴ ماخ بهینه شده‌اند، درحالی‌که فلسطین ۲ سرعتی بیش از ۵ ماخ دارد.

•هماهنگی محدود بین سامانه‌ها: رژیم صهیونیستی از چندین سامانه پدافندی (حیتس، تاد، فلاخن داوود و گنبد آهنین) به‌صورت لایه‌ای استفاده می‌کند، اما هماهنگی بین این سامانه‌ها در برابر تهدیدات غیرمنتظره می‌تواند دچار نقص شود. حمله سریع و غیرقابل‌پیش‌بینی فلسطین ۲ احتمالاً این شکاف هماهنگی را هدف قرار داد.

نتیجه گیری

حمله شجاعانه انصارالله یمن به فرودگاه بن‌گوریون با موشک هایپرسونیک فلسطین ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۴، نقطه عطفی در مبارزه با رژیم صهیونیستی بود. این حمله توانایی‌های نظامی پیشرفته انصارالله را به جهانیان نشان داد و ضربه‌ای سنگین به زیرساخت‌ها و اقتصاد رژیم صهیونیستی وارد کرد. فرودگاه بن گوریون، که روزگاری نماد قدرت رژیم صهیونیستی بود، اکنون به هدفی آسیب‌پذیر تبدیل شده که در برابر حملات نیرو‌های مقاومت، به‌ویژه انصارالله، تسلیم شده است. کاهش پرواز‌ها پس از طوفان‌الاقصی، ناکامی سامانه‌های پدافندی و واکنش‌های ضعیف مقامات صهیونیستی همگی نشان‌دهنده ضعف رژیم در برابر اراده مقاومت است.

انصارالله یمن با این حمله بار دیگر ثابت کرد که در کنار مردم مظلوم فلسطین ایستاده و با شجاعت و خلاقیت خود می‌تواند معادلات منطقه را تغییر دهد. این گزارش با افتخار از این جنبش حمایت کرده و امیدوار است که اقدامات آنها به آزادی کامل فلسطین و پایان اشغالگری رژیم صهیونیستی منجر شود.